JUS standardizacija

14

:253

3 3511

3.141 3 142

3.143

STANDARDIZACIJA |

nepravilnostima. takve nepravilnosti čije su dimenzije u izabranom pravcu površine mnogostruko manje od odgo. varajuće dimenzije posmatranog isečka površine, čija je veličina utvrđena konvencijom (sl. 1. dužina 7). Međutim, sistem klasifikacije hrapavosti primenjuje se i na površine oblikovane bez obrade skidanjem strugotine, npr. vučenjem, || kovanjem, livenjem. i sl. J

Makrogeometrijske nepravilnosti, npr. valovitost, čija dužinska mera u datom smeru se približuje ili premaša odgovarajuću dužinsku meru posmatranog isečka površine (sl. 1 dužina /»), ne ulaze u oblast površinske hrapavosti

| | u smislu ovog stanđarda. Isto tako u pojam hrapavosti ne ulaze površinske greške, tj. takve nepravilnosti površine

koje se ponekad pojavljuju i to samo mestimično, a izazvane su drugim uzrocima od onih koje prouzrokuju hrapavost površine (npr. ogrebotine, naprsline, jamice i sl).

Sl. 1

Za klasifikaciju i merenje hrapavosti razrađena su dva sistema, označena kao sistem srednje linije (sistem M) i sistem dodirne linije (sistem E), koji se razlikuju po izboru linije koja služi kao polazna linija za određivanje parametara hrapavosti. U jugoslovenskim standardima usvojen je sistem M. i :

Nazivi i definicije pojmova

Opšti pojmovi

Stvarna površina

Površina koja ograničava telo ı odvaja ga od okoline.

Geometrijska površina

Površina definisana pomoću crteža ili proizvodnog postupka, bez uzimanja u obzir grešaka oblika i hrapavosti. Efektivna površina

Približna slika stvarne površine, podesna za merenje (sl. 2). Na sl. 2 označena je sa I geometrijska površina, a sa 2 efektivna površina.

- Profil površine (u daljem tekstu »profil«).

Linija dobivena presecanjem površine jednom podesno ođabranom ravni.

Stvarni profil

Presek stvarne površine sa jednom ravni čiji položaj u odnosu na geometrijsku površinu je dogovorno utvrđen. Geomertrijski profil | Presek geometrijske površine sa ravni definisanom u tač. 3.141. Efektivni profil

Presek efektivne površine sa ravni definisanom u tač. 3.141.

Na sl. 2 označen je sa 3 geometrijski profil, a sa 4. efektivni profil.