JUS standardizacija
14
:253
3 3511
3.141 3 142
3.143
STANDARDIZACIJA |
nepravilnostima. takve nepravilnosti čije su dimenzije u izabranom pravcu površine mnogostruko manje od odgo. varajuće dimenzije posmatranog isečka površine, čija je veličina utvrđena konvencijom (sl. 1. dužina 7). Međutim, sistem klasifikacije hrapavosti primenjuje se i na površine oblikovane bez obrade skidanjem strugotine, npr. vučenjem, || kovanjem, livenjem. i sl. J
Makrogeometrijske nepravilnosti, npr. valovitost, čija dužinska mera u datom smeru se približuje ili premaša odgovarajuću dužinsku meru posmatranog isečka površine (sl. 1 dužina /»), ne ulaze u oblast površinske hrapavosti
| | u smislu ovog stanđarda. Isto tako u pojam hrapavosti ne ulaze površinske greške, tj. takve nepravilnosti površine
koje se ponekad pojavljuju i to samo mestimično, a izazvane su drugim uzrocima od onih koje prouzrokuju hrapavost površine (npr. ogrebotine, naprsline, jamice i sl).
Sl. 1
Za klasifikaciju i merenje hrapavosti razrađena su dva sistema, označena kao sistem srednje linije (sistem M) i sistem dodirne linije (sistem E), koji se razlikuju po izboru linije koja služi kao polazna linija za određivanje parametara hrapavosti. U jugoslovenskim standardima usvojen je sistem M. i :
Nazivi i definicije pojmova
Opšti pojmovi
Stvarna površina
Površina koja ograničava telo ı odvaja ga od okoline.
Geometrijska površina
Površina definisana pomoću crteža ili proizvodnog postupka, bez uzimanja u obzir grešaka oblika i hrapavosti. Efektivna površina
Približna slika stvarne površine, podesna za merenje (sl. 2). Na sl. 2 označena je sa I geometrijska površina, a sa 2 efektivna površina.
- Profil površine (u daljem tekstu »profil«).
Linija dobivena presecanjem površine jednom podesno ođabranom ravni.
Stvarni profil
Presek stvarne površine sa jednom ravni čiji položaj u odnosu na geometrijsku površinu je dogovorno utvrđen. Geomertrijski profil | Presek geometrijske površine sa ravni definisanom u tač. 3.141. Efektivni profil
Presek efektivne površine sa ravni definisanom u tač. 3.141.
Na sl. 2 označen je sa 3 geometrijski profil, a sa 4. efektivni profil.