JUS standardizacija
6 a · STANDARDIZACIJA· DK6 21.882.1/.3
Predlog br, 4920 TEHNIČKI PROPISI ZA IZRADU I ISPORUKU JUS VIJAKA I NAVRTKI ZA OPŠTU PRIMENU M.BI.021
a an ar a ORO NE
Krajnji rok za dostavljanje primedbi: 30 april 1964.
Ovaj standard nastao je preradom standarda JUS M.B1.021, izdanje 1957. godine i izdvajanjem propisa za vijke višeg kvaliteta u poseban standard, JUS M.B1.023. '
Predmet standrada
Ovaj standard propisuje uslove kvaliteta koje moraju ispunjavati vijci i navrtke koji se stavljaju u promet pod oznakom „vijci i navrtke za opštu primenu“, kao i obim i način proveravanja kvaliteta i način označavanja i pakovanja takvih vijaka i navrtki.
Definicija
Kao vijci i navrtke za opštu primenu (u daljem tekstu, „vijci“) smatraju se vijci i navrtke izrađen, od materijala bez propisanih osobina, čiji kvalitet izrade zadovoljava minimalne uslove utvrđene ovim standardom
Materijal
Vijci se izrađuju od čelika i obojenih metala. Vrstu ishodnog materijala odabira proizvođač prema svom tehnološkom postupku.
Postupak i kvalitet izrade
Vijci se izrađuju kojim bilo od uobičajenih postupaka, po izboru proizvođača. Vijci se izrađuju u t.zv. gruboj klasi izrade, definisanoj sledećim uslovima:
Sve površine, izuzev navoja, moraju biti čiste i bez vidljivih n-ravnina ili drugih površinskih grešaka. Površine i ivice moraju biti pravilne, u skladu sa propisanim geometrijskim oblikom; na ivicama ne sme biti očtrica. Površine moraju biti glatke, ali bez propisanih brojčanih vrednosti za hrapavost.
Navoj mora biti izrađen čisto, sa pravilnim profilom, bez okrajaka, lisnatosti, savijenih krajeva ili drugih površinskih grešaka. Površine navoja moraju biti toliko glatke da zadovoljavaju uslove bar 13. klase prema JUS M.Al.021.
Po naročitom zahtevu u porudžbini, izrađuju se vijci sa određenom površinskom obrađom (pocinkovanje, bruniranje, fosfatiranje i sl,).
Oblik i mere
Oblik i mere pojedinih tipova vijaka i navrtki propisani su posebnim jugoslovenskim standardima. Propisani oblici i dimenzije moraju biti ostvareni u granicama tolerancija predviđenih u odnosnim standardima.
Za vijke sa dopunskom površinskom obradom. prema tač. 4.3, propisane mere i tolerancije Yaže za stanje posle završene dopunske obrade.
Navoj vijaka za opštu primcnu izrađuje se u tolerancijskom polju Sdll, a navoj navrtki u tolerancijskom polju SH11. Granične vrctdnosti mera navoja u tim tolerancijskim poljima navedcine su u standardu JUS M.B0.045 (u pripremi).
,
Proveravanje kvaliteta Opšte odredbe
Proizvođač je dužan da putem trajne kontrole u okviru proizvodnog postupka obezbedi da oblik, mere i kvalitet izrade vijaka zadovoljavaju odredbe ovoga standarda i odgovarajućeg posebnog standarda za oblik i mere. Pri tome se naročita pažnja mora obratiti da mere novoja leže u granicama propisanih tolerancija. Nezavisno od kontrole po prethodnoj tački, poručilac može, ako to predvidi u porudžbini, da proverava putem svoga prijemnog organa oblik, mere i kvalitet izrade isporučene ili spremljene za isporuku robe. Ovo proveravanje Vrši se primenom statističke metode na bazi najvišeg dozvoljenog prosečnog udela neispravnih komada u visini 5"/, isporučenih komada.