JUS standardizacija
STANDARDIZACIJA
DK 625. 9.025
Predlog standarda br. 8199
Mašinski noževi JUS NOŽEVI OD BRZOREZNOG ČELIKA K. CL. 005 Tehnički uslovi za izradu i isporuku 1969.
Turning tools. Turning tools of high speed steel. Technical requirements for manifacture and deliveru
Krajnji rok za dostavljanje primedbi: 1. avgust 1969.
3.2. 3.3
4.1 4.2
4.3 4.4
Ovaj standard je revidirano izdanje standarda JUS K.C1.005 iz 1956. godine.
Predmet standarda
Ovaj standard propisuje tehničke uslove za izradu i isporuku mašinskih noževa od brzoreznih čelika (u daljem tekstu »noževi«), koji se upotrebljavaju za obradu metala.
Materijal i izrada
Noževi se izrađuju od visokolegiranog alatnog čelika, koji se po ovom standarđu razvrstavaju u dve grupe »brzorez-
nih« čelika:
— grupu brzoreznih čelika normalnog učinka, označenu slovnom oznakom SS, u koju ulaze: Č.6880, Č.7880, Č.8780i
— grupu brzoreznih čelika visokog učinka, označenu slovnom oznakom HSS, u koju ulaze čelici: Č.6881, Č.6882 Č.6980, Č.7680, Č.9681, Č.9780, Č.9782, Č.9783.
Iza oznake HSS se može, sporazumom između proizvođača i potrošača, dopisati dodatna oznaka glavnog legirajućeg
elementa čelika od koga je izrađen alat.
Noževi mogu biti izrađeni celi od brzoreznih čelika, ili sa ččono navarenim radnim delom na dršku noža od konstrukcionog, čelika, najmanje zatezne čvrstoće 70 kp/mm?.
Tvrdoća noževa posle termičke obrade, kaljenja i popuštanja, na rastojanju 2 do 2,5 mm od sečiva mora đa iznosi: — za grupu brzoreznih čelika normalnog učinka 62 do 65 HRC,
— za grupu brzoreznih čelika visokog učinka 63 do 66 HRC.
Dodatak za ogorevanje pri čeonom varenju propisan je u standardu JUS C.T3.100.
Spoljašnji izgled
Noževi ne smeju imati na sebi, po završetku obrade:
okujine, prskotine, opaljenih ili iskrzanih mesta, tragova rđe, oštećenja, ispupčenja ili udubljenja. Pri čeonom navarivanju, noževi na mestu vara ne smeju imati tragove zavara ili izgorelih mesta.
Ivice noža moraju biti oborene.
Drške noževa dobijene postupkom obrade kovanjem moraju biti peskarene i obojene.
Grudna i leđna površina noža, kao i zaobljenja, moraju biti obrađeni u klasi kvaliteta 7, a osnova noža u klasi kvaliteta 10, prema odredbama standarda JUS M.A1.021.
Oblik, mere i dozvoljena odstupanja Oblik i mere noževa propisani su u posebnim jugoslovenskim standardima.
Standardni uglovi noža: grudni, leđni i nagibni ugao sečiva, propisani su u posebnim jugoslovenskim standardima. Na zahtev poručioca, vrednosti ovih uglova mogu da budu prema standardu JUS K.C1.004, ili druge, iskustvom potrošača utyrđenim.
Dozvoljena odstupanja dužine noža iznose + 5% od dužine noža.
Dozvoljena odstupanja kvadratnog i pravougaonog preseka noža su:
— h16 za visinu drške,
— odstupanje pravog ugla koji čine osnova i bočna strana noža je < 2” mereno na odstojanju 2/3 dužine od zadnjeg kraja noža,
— odstupanje od paralelnosti gornje i osnovne strane noža je < 1% mereno na odstojanju :2/3 dužine od zadnjeg kraja noža. ž \X
od 25%