JUS standardizacija
182
informacije ISO
U ovoj rubrici objavljuju se stručne i druge informacije iz informativnog, biltena Međunarodne organizacije
za standardizaciju (ISO).
ISO dokumenti otklanjaju dvosmislenost
Objavljena su još četiri dela osnovnih dokumenata ISO sa kojima se kompletira međunarodni standard ISO/R 31 u cilju obezbeđenja univerzalnog sistema merenja. To su sledeći dokumenti objavljeni: ISO 31 Deo VI — Veličine i jedinice za svetlost i elektromagnetno zračenje Deo VIII — Veličine i jedinice u fizičkoj hemiji i molekularnoj fizici. Deo IX — Veličine i jedinice u atomskoj i nuklearnoj fizici. Deo X — Veličine i jedinice nuklearnih reakcija i jonizirajućeg zračenja. Drugi delovi Međunarodnog standarda ISO/R 31 objavljeni prethodnih godina su: ISO/R 31/Deo I — Osnovne veličine i jedinice S I i veličine i jedinice za prostor i vreme.
Deo II — Veličine i jedinice periodičnih pojava i pojava u vezi sa njima
Deo III — Veličine i jedinice u mehanici
Deo IV — Veličine i jedinice za toplotu
Deo V — Veličine i jedinice za elektricitet i magnetizam
Deo VII — Veličine i jedinice za akustiku
ISO standard za prosejavanje
Materijal koji treba da bude ispitan prosejavanjem može se svrstati počev od vrlo krupnih komada, kao što su ugalj i stena, do vrlo finih materijala kao što su boje i glina. Fizikalna i hemijska svojstva različitih materijala takođe jako variraju.
Novi međunarodni standard ISO /R 2591, rasmatra glavne faktore koji su od uticaja na dobijene rezultate ispitivanja prosejavanjem, i određuje opšte principe koji treba da uslede na odgovarajućim aparatima, postupke i prikazivanje rezultata.
Na primer, neki materijali kao što je korundni prah su abrazivni i habaju sita, menjajući otvore sita i produžavajući operaciju prosejavanja.
Deo XI — Matematički znaci i simboli za upotrebu u fizikalnim naukama i tehnologiji.
Ova zbirka dokumenata zajedno sa dokumentom ISO/R 1000 — SI jedinice i preporuke za upotrebu koji je objavljen ranije u ovoj godini, čine snažno sredstvo za otklanjanje dvosmislenosti i nerazumevanja između naučnika, inženjera, matematičara, studenata i njihovih profesora širom sveta. Neki od ranije objavljenih dokumenata su u toku revizije i u obzir će biti uzete i odluke donete od strane Generalne konferencije za težine i mere (CGPM) i preporuke njihovih Međunarodnih komiteta (CIPM).
Poseban dokumenat koji služi kao vodič ovim Međunarodnim standardima i koji objašnjava opšte principe u vezi sa veličinama, jedinicama i simbolima je upravo predat Savetu ISO na konačno usvajanje. Poslednji deo (Deo XII) se odnosi na bezdimenzionalne parametre i nalazi se u vidu predloga.
Široko rasprostranjena upotreba SI jedinica u školama, istraživanju, industriji i trgovini pomoći će da se otklone zabune, nepogodnosti i smetnje u međunarodnoj trgovini i vezama.
(ISO News Service, April 1973)
Drugi materijali su podložni smanjenju dimenzija (krupnoće) u toku sejanja zbog svoje drobljivosti.
Magnetna svojstva materijala mogu uticati na rezultat prosejavanja zbog reakcije ovih sa drugim materijalima (tendencija ka aglomeraciji) i sa sitom (tendencija prema atheziji). Neke praškaste materije mogu se naelektrisati statičkim elektricitetom u toku operacije sejanja i prianjati na okvir sita i zbog toga uticati na rezultat prosejavanja. Novi ISO-standard uzima ove i druge probleme u obzir i određuje primere za kompletiranje izveštaja o ispitivanju za sporazumevanje između kupca i prodavca, i tako doprinosi međunarodnoj trgovini.
ISO News Service, May 1973