JUS standardizacija

85 | 1—- —- — - - ________ ____ _ 9

— način označavanja i pakovanja, transporta i lagerovanja proizvoda,

— rok garancije upotrebe, odnosno vek trajanja proizvoda.

Ako se navedeno odnosi na grupu proizvoda, tada

su to standardi koji nose oznaku »OPŠTI TEH-

NIČKI USLOVI«. U takvim slučajevima, na os-

novu ovih standarda mogu se izraditi tzv. TEH-

NIČKI USLOVI za pojedinačne proizvode iz date

grupe proizvoda, a u ovim uslovima mogu se dati

ı dopunski zahtevi.

Standardi koji se odnose na mere (nizove veli-

čina) obuhvataju sledeće:

— utvrđuju mere i razmere niza proizvoda u pogledu njihovih osnovnih eksploatacionih karakteristika na bazi kojih se mora proizvod proJjektovati po tipovima, modelima i oznakama u određenoj grani proizvodnje.

Standardi koji se odnose na tip i osnovne mere

proizvoda obuhvataju sledeće:

— utvrđuju tip proizvoda po njegovim osnovnim merama i drugim eksploatacionim karakteristikama, s tim, da se naporedo ukaže i na tipove i vrste proizvoda serijske ili masovne proizvodnje koja je osvojena, zatim na nove savremenije tipove i vrste proizvoda koji mogu dati doprinos daljem razvitku tehničkog progresa i porastu proizvodnje.

Standardi koji se odnose na konstrukciju i raz-

mere proizvoda obuhvataju sledeće:

— utvrđuju konstruktivna ostvarenja i osnovne razmere za određenu grupu proizvoda, u cilju unifikacije i obezbeđenja zamenljivosti pri razradi konkretnih tipiziranih razmera, modela i sl.

— Za pojedinačne delove, montažne jedinice i agregate mašina i naprava, a takođe i za tehnološku opremu i instrumente, u cilju ekonomisanja pri projektovanju i osvajanju novih proizvoda u različitim preduzećima, ovi standardi mogu sadržati i radne mere, razmere i tehničke uslove neophodne i zadovoljavajuće pri izradi i prijemu — preuzimanju ovih delova, montažnih jedinica i agregata.

Standardi koji se odnose na razne oznake obuh-

vataju sledeće:

— nomenklaturu oznaka, — hemijski sastav materijala (sirovina),

— u posebnim slučajevima i osnovne eksploatacione karakteristike proizvoda na koje se ove oznake odnose.

Standardi koji se odnose na asortiman proizvo-

dnje obuhvataju sledeće:

— geometrijske odlike proizvoda,

— razmere proizvoda. “

Standardi koji se odnose na tehničke zahteve proi-

zvoda obuhvataju sledeće:

— tehničke zahteve u pogledu kvaliteta proizvoda,

— tehničke zahteve u pogledu veka trajanja proizvoda, — tehničke zahteve u pogledu sigurnosti proizvoda, — zahteve u pogledu spoljnjeg estetskog izgleda proizvoda zavisno od njegove osnovne namene, zatim garantni rok i rok upotrebe proizvoda.

Standardi kojima se utvrđuju tehnički zahtevi op-

šteg značaja za grupu proizvoda bez ukazivanja

na pojedine vrste proizvoda, nose naslov OPŠTI

TEHNIČKI ZAHTEVI.

Standardi koji se odnose na prijem robe obuh-

vataju sledeće:

— način prijema proizvoda iz grupe proizvoda kako bi se obezbedila jedinstvenost pri prijemu proizvoda po količini i kvalitetu, vrstama i postupcima ispitivanja.

Standardi koji se odnose na metode ispitivanja

proizvoda obuhvataju sledeće:

— redosled izdvajanja uzoraka za ispitivanje,

— metode ispitivanja (priprema, analiza, merenja) garantovanih eksploatacionih karakteristika određene grupe proizvoda.

Na ovaj način postiže se jedinstvenost u pogledu

ocene dobivenih rezultata.

Standardi koji se odnose na način označavanja, pakovanja, transporta i čuvanja (lagerovanja) robe obuhvataju sledeće:

— način označavanja proizvoda iz određene grupe proizvoda, s tim da se korisniku proizvoda pruži potpuna informacija o osnovnim karakteristikama proizvoda,

— način pakovanja proizvoda, uzimajući u obzir i estetsku stranu pakovanja,

— način održavanja-čuvanja proizvoda u uslovima koji sprečavaju da ne dođe do promene osobina i kvaliteta pri transportu i lagerovanju.

Standardi koji se odnose na aparate za kontrolu

tačnosti mernih uređaja i metode provere tačnosti

rada ovih uređaja obuhvataju sledeće:

— metode najefikasnijeg načina ispitivanja — provere mernih aparata,

— uređaje na kojima se ova provera vrši,

— način održavanja ovih uređaja.

Na ovaj način obezbeđuje se tačnost merenja mer-

nih uređaja i jedinstvenost pri oceni dobivenih

rezultata.

Standardi koji se odnose na uslove eksploatacije opreme i uslove remonta opreme obuhvataju sledeće: — opšta pravila za korišćenje date opreme,

— Opšta pravila pri remontu date opreme,

— uslove koje treba ispuniti da bi se na datoj opremi mogli proizvoditi aparati i mašine koje zadovoljavaju eksploatacione garantovane karakteristike za datu grupu aparata i mašina.