JUS standardizacija
85 | 1—- —- — - - ________ ____ _ 9
— način označavanja i pakovanja, transporta i lagerovanja proizvoda,
— rok garancije upotrebe, odnosno vek trajanja proizvoda.
Ako se navedeno odnosi na grupu proizvoda, tada
su to standardi koji nose oznaku »OPŠTI TEH-
NIČKI USLOVI«. U takvim slučajevima, na os-
novu ovih standarda mogu se izraditi tzv. TEH-
NIČKI USLOVI za pojedinačne proizvode iz date
grupe proizvoda, a u ovim uslovima mogu se dati
ı dopunski zahtevi.
Standardi koji se odnose na mere (nizove veli-
čina) obuhvataju sledeće:
— utvrđuju mere i razmere niza proizvoda u pogledu njihovih osnovnih eksploatacionih karakteristika na bazi kojih se mora proizvod proJjektovati po tipovima, modelima i oznakama u određenoj grani proizvodnje.
Standardi koji se odnose na tip i osnovne mere
proizvoda obuhvataju sledeće:
— utvrđuju tip proizvoda po njegovim osnovnim merama i drugim eksploatacionim karakteristikama, s tim, da se naporedo ukaže i na tipove i vrste proizvoda serijske ili masovne proizvodnje koja je osvojena, zatim na nove savremenije tipove i vrste proizvoda koji mogu dati doprinos daljem razvitku tehničkog progresa i porastu proizvodnje.
Standardi koji se odnose na konstrukciju i raz-
mere proizvoda obuhvataju sledeće:
— utvrđuju konstruktivna ostvarenja i osnovne razmere za određenu grupu proizvoda, u cilju unifikacije i obezbeđenja zamenljivosti pri razradi konkretnih tipiziranih razmera, modela i sl.
— Za pojedinačne delove, montažne jedinice i agregate mašina i naprava, a takođe i za tehnološku opremu i instrumente, u cilju ekonomisanja pri projektovanju i osvajanju novih proizvoda u različitim preduzećima, ovi standardi mogu sadržati i radne mere, razmere i tehničke uslove neophodne i zadovoljavajuće pri izradi i prijemu — preuzimanju ovih delova, montažnih jedinica i agregata.
Standardi koji se odnose na razne oznake obuh-
vataju sledeće:
— nomenklaturu oznaka, — hemijski sastav materijala (sirovina),
— u posebnim slučajevima i osnovne eksploatacione karakteristike proizvoda na koje se ove oznake odnose.
Standardi koji se odnose na asortiman proizvo-
dnje obuhvataju sledeće:
— geometrijske odlike proizvoda,
— razmere proizvoda. “
Standardi koji se odnose na tehničke zahteve proi-
zvoda obuhvataju sledeće:
— tehničke zahteve u pogledu kvaliteta proizvoda,
— tehničke zahteve u pogledu veka trajanja proizvoda, — tehničke zahteve u pogledu sigurnosti proizvoda, — zahteve u pogledu spoljnjeg estetskog izgleda proizvoda zavisno od njegove osnovne namene, zatim garantni rok i rok upotrebe proizvoda.
Standardi kojima se utvrđuju tehnički zahtevi op-
šteg značaja za grupu proizvoda bez ukazivanja
na pojedine vrste proizvoda, nose naslov OPŠTI
TEHNIČKI ZAHTEVI.
Standardi koji se odnose na prijem robe obuh-
vataju sledeće:
— način prijema proizvoda iz grupe proizvoda kako bi se obezbedila jedinstvenost pri prijemu proizvoda po količini i kvalitetu, vrstama i postupcima ispitivanja.
Standardi koji se odnose na metode ispitivanja
proizvoda obuhvataju sledeće:
— redosled izdvajanja uzoraka za ispitivanje,
— metode ispitivanja (priprema, analiza, merenja) garantovanih eksploatacionih karakteristika određene grupe proizvoda.
Na ovaj način postiže se jedinstvenost u pogledu
ocene dobivenih rezultata.
Standardi koji se odnose na način označavanja, pakovanja, transporta i čuvanja (lagerovanja) robe obuhvataju sledeće:
— način označavanja proizvoda iz određene grupe proizvoda, s tim da se korisniku proizvoda pruži potpuna informacija o osnovnim karakteristikama proizvoda,
— način pakovanja proizvoda, uzimajući u obzir i estetsku stranu pakovanja,
— način održavanja-čuvanja proizvoda u uslovima koji sprečavaju da ne dođe do promene osobina i kvaliteta pri transportu i lagerovanju.
Standardi koji se odnose na aparate za kontrolu
tačnosti mernih uređaja i metode provere tačnosti
rada ovih uređaja obuhvataju sledeće:
— metode najefikasnijeg načina ispitivanja — provere mernih aparata,
— uređaje na kojima se ova provera vrši,
— način održavanja ovih uređaja.
Na ovaj način obezbeđuje se tačnost merenja mer-
nih uređaja i jedinstvenost pri oceni dobivenih
rezultata.
Standardi koji se odnose na uslove eksploatacije opreme i uslove remonta opreme obuhvataju sledeće: — opšta pravila za korišćenje date opreme,
— Opšta pravila pri remontu date opreme,
— uslove koje treba ispuniti da bi se na datoj opremi mogli proizvoditi aparati i mašine koje zadovoljavaju eksploatacione garantovane karakteristike za datu grupu aparata i mašina.