JUS standardizacija
396
đače kvalitetnih proizvoda od nelojalne konkurencije. Upravljanje sistemom
Upravljanje sistemom obavlja se na bazi Društvenog dogovora o standardizaciji (odgovarajućih organa i asocijacija federacije, republika ı pokrajina), koji u okviru svojih delatnosti obuhvata ı probleme obezbeđenja i zaštite kvaliteta. Organ Društvenog dogovora obavlja koordinaciju, usmerava politiku, razvoj i ciljeve u vezi sa sistemom. Tehnički odbori i pododbori, komisije 1ı radne grupe, kao stručna tela Organa društvenog dogovora, koja se odnose na pojedine industrijske grane, poslove, proizvode i sl. pomažu u upravljanju ı programiranju akcija 1 izvršavaju zadatke koji se pred njih postavljaju. Ova stručna tela takođe obuhvataju delegirane predstavnike svih zainteresovanih za određenu problematiku.
Organizovanje sistema
Sistem ima svoje podsisteme: atestiranja, znakova kvaliteta, informacionih etiketa, uporednih ispitivanja, garancije kvaliteta, obrazovanja kadrova, informisanja, korektivnih akcija itd. Organizaciju i koordinaciju u okviru sistema ı podsistema, pri izvršavanju zadataka koji su postavljeni funkcijom upravljanja, obavlja Zavod u zajednici sa ostalim telima koja proizilaze iz Društvenog dogovora. Zavod posebno ostvaruje koordinaciju ı saradnju sa potrošačima, inspekcijom, ovlašćenim institucijama za ispitivanje, proizvođačkim OUR, državnim organima, trgovinom, potrošačima, kao i radnim grupama po pojedinim industrijskim granama u okviru Zavoda.
Izvršavanje
Ova funkcija se sprovodi na bazi ciljeva sistema i potreba koje proizilaze iz funkcije upravljanja i organizovanja, a obavljaju je tela iz društvenog dogovora koja donose standarde, stručnjaci Zavoda koji rade na standardima i koji obavljaju koordinaciju u svom domenu; ovlašćene OUR za ispitivanje; radne grupe zadužene za proveravanje uslova u ovlašćenim organizacijama za ispitivanje 1 proizvođačkim organizacijama; organizacije kontrole kvaliteta u proizvođačkim organizacijama; stručna udruženja; komore; službe inspekcija; organizacije potrošača; potrošači; trgovina; sredstva Javnog informisanja koja treba da obaveštavaju potrošače o svim bitnim problemima u vezi sa kvalitetom proizvoda i usluga.
Kontrolisanje
Kontrolisanje sistema u prometu i proizvođačkim OUR-ima obavljaju službe inspekcije (državni
· organ1), stručne grupe tehničkih odbora ili podod-
bora (u vezi sa ovlašćenjima iz Društvenog dogovora i zakona), organizacije i institucije koje su ovlašćene za ispitivanja u ovoj delatnosti, kontrole kvaliteta u proizvođačkim OUR-ima, odgovarajuće kontrole u prometu itd. O svim nalazima se dostavljaju izveštaji zainteresovanim stranama.
Korektivne akcije
Na bazi izveštaja o devijacijama ili o značajnijoj problematici u vezi sa sistemom obezbeđenja i zaštite kvaliteta, odgovarajući organi ı organizacije preduzimaju akcije za unapređenje sistema i poboljšavanje njegove efikasnosti, čime se deluje ı na poboljšavanje kvaliteta i zaštitu potrošača. Zavod, kao organizator i koordinator akcija, prikuplja informacije, obrađuje ih i dostavlja zainteresovanim stranama, a u isto vreme prati i efikasnost ı uspešnost korektivnih akcija, o čemu takođe dostavlja izveštaje.
Da bi se uspešno regulisao i sproveo sistem ObeZbeđenja i zaštite kvaliteta, a time i zaštita potrošača, potrebno je:
a) Zakonom posebno regulisati delove sistema zaštite kvaliteta koji se odnose na promet i delimično na eksploataciju proizvoda, čime bi se ozakonili podsistemi kao kategorije;
b) Doneti niz standarda koji bi regulisali probleme obezbeđenja kvaliteta u proizvođačkim OUR-ima, posebno iz oblasti organizacije integralne kontrole kvaliteta, statističkih metoda rada, sistema troškova kvaliteta i informisanja, standardizacije dokumentacije za evidentiranje, praćenje i informisanje, studije rada i pokreta, razvoja, transporta, konstrukcije, statističke analize tolerancija itd.
c) Doneti niz standarda koji bi regulisali i ozvaničili opštu koncepciju sistema zaštite kvaliteta
u prometu, a posebno opšte standarde O:
— funkcionisanju pojedinih podsistema;
— kriterijumima za proizvode u cilju obayYeznosti uklapanja u pojedine podsisteme zaštite kvaliteta;
— metodama i postupcima pri korišćenju pojedinih podsistema;
— kriterijumima i elementima koji treba da
budu zadovoljeni da bi se proizvođačke OUR uklopile u pojedine podsisteme;
— kriterijumima i uslovima koje treba da ostvare OUR koje se bave ispitivanjima da bi stekle pravo za obavljanje ispitivanja u Vezi sa pojedinim podsistemima i način ostvarivanja OVOg prava;
— licencama, korišćenju licenci, odobravanju ı uskraćivanju prava korišćenja licence;