JUS standardizacija
156
Na kraju treba dati nekoliko opštih komentara Prof. Pietraja u vezi sa sistemima atestiranja danas u svetu.
1. Stalni razvoj međunarodne trgovine ı ekonomske saradnje podrazumeva sistem koji će osigurati kvalitet proizvoda, pa različite forme atestiranja postaju sve važniji faktor koji olakšava ı ubrzava saradnju ı trgovinu.
2. Pojedine zemlje imaju različite forme atestiranja i označavanja proizvoda široke potrošnje, npr.: znakove sigurnosti, znakove usaglašenosti sa standardima, znakove kvaliteta, informacione etikete, uporedna ispitivanja koja se objavljuju periodično od strane organizacija potrošača 1 sl.
3. Postoje i tela za atestiranje (CB) učlanjena u međunarodne organizacije koje rade na polju standardizacije električnih aparata za opštu upotrebu (CEEel). Ovo atestiranje zasnovano je na usvojenim preporukama CEEel u cilju olakšavanja trgovine između zemalja članica CEEel*. Ova organizacija ima međunarodni znak E.
4. Zemlje članice CEN* formirale su ECS* zasnovan na principima koji su prihvatljivi za uvođenje međunarodnih znakova usaglašenosti sa standardima. Osnovna baza za ovo biće »Evropski standardi«. Proizvodi koji su usaglašeni
* ESC: European Standandization Committee. * ECS: European Certitkalion system * COMECOHNH: članice SEV-a.
sa zahtevima koji postavljaju ovi standardi označeni su znakom »CENa«.
5. Napreduje rad na sporazumu za uspostavljanje sistema atestiranja u trgovini između zemalja članica COMECON*. Ovaj sistem je zasnovan na COMECON-standardima.
6. Kao što Je napred napomenuto, ISO ı IEC sačinili su pravilnik o principima sistema atestiranja i odgovarajućim standardima. ISO je izdao publikacıju o znakovima usaglašenosti sa standardima ı informacionim etiketama proizvoda.
7. Postoje specifični sistemi atestiranja kao rezultat međunarodnih konvencija (homologacija automobila, prepisi o prehrambenim proizvodima) ili sporazuma međunarodnih asocijacija (npr. asocijacija proizvođača vune, asocijacija proizvođača tepiha).
Napred navedeni primeri inicijativa ı aktivnosti
povezanih sa atestiranjem imaju uglavnom sle-
deći cilj:
1. Zaštita interesa proizvođača ı informacija da proizvod odgovara standardima.
2. Zaštita interesa proizvođača. 3. Olakšavanje trgovine i ekonomske saradnje.
Velika raznolikost sistema za atestiranje je u isto vreme otežavajuća okolnost. Raznovrsnost formi i institucija povezanih sa njima, kao ı nedostatak uspešnog sistema informisanja o promenama. znakova otežavaju orijentisanje. Ovaj problem EOQC će verovatno uzeti na razmatranje na jednoj od godišnjih konferencija.