JUS standardizacija
utvrđivanje politike standardizacije u jugoslaviji
Utvrdjivanje i definisanje politike u oblasti stanđarđizacije nametnulo se kao neodložna potreba našeg društva. Racionalno korišćenje savremenih rezultata nauke i·' tehnologije bez razvijanja i koriščenja funkcija i instrumentarija standardizacije, praktično je nemoguće ili u najboljem slučaju osetno redđducirano. Sa druge strane, negativne posledice tehničko-tehnološke revolucije nemoguće je držati pod kontrolom bez konstantne i smišljene politike, odnosno izbora i korišćenja standardizacije kao produkta i pratioca razvijenog društva, naročito u odnosu na zaštitu ljudskog faktora. Isto tako, očuvanje prirodnih resursa zemlje, bez obzira da li su u pitanju mineralna bogatstva, voda, vazduh ili biološki pokrivač, ne može se racionalno obezbediti ukoliko se mehanizam savremene standardizacije ne uključi u proces racionalnog korišćenja ograničenog Dogatstva prirode i očuvanja biološke ravnoteže koju anarnički industrijski razvoj remeti. Borba za kvalitet proizvoda ne može se zamisliti bez utvrdjivanja pokazatelja kvaliteta i metođa njihove egzaktne provere koje upravo utvrdjuje i definiše ova disciplina. Uključivanje u medjunarodnu podelu rada i izlazak na svetsko tržište, odnosno zaštita od savremenih oblika diskriminacije u vidu tehničkih barijera u pro= metu roba, predstavlja utopiju i raspro=daju nacionalnog bogatstva ako u oblasti standardizacije ne pratimo regulativna tehnička dokumenta razvijenih zemalja koja de facto daju ton medjunarodnoj standardizaciji kao regulatoru niza bitnih faktora u medjunarodnom prometu dobara.
Savezno izvršno veće je ocenilo da će utvrdjivanje politike standardizacije Jugoslavije i njena realizacija, pored drugih efekata, doprineti i bržem razvoju privrede, tako da je početkom ove godine zadu žilo Savezni zavod za standardizaciju da u saradnji sa zainteresovanim organima i oraanizacijama pripremi predlog opšte politike standardizacije u Jugoslaviji.
Pristupajući realizaciji ovog zadatka, Savezni zavod za standardizaciju je zaključio da je definisanje opšte politike stan= dardizacije od direktnog interesa za veći broj organa i organizacija i da je potreb= no u Što ranijoj fazi izrade ovog zadatka dobiti sugestije, primedbe i predloge zain=teresovanih organa i organizacija. Zbog to= ga je materijal radne grupe đostavio na adrese većine saveznih organa uprave i savez-
nih organizacija, Privrednoj komori Jugoslavije, privrednim komorama republika i pokrajina, članovima Saveta za standardizaciju, Jugoslovenskom elektrotehničkom komitetu – JEK, Savezu inženjera i tehničara Jugoslavije, Savezu društava Juacoslavije za unapredjenje kvaliteta i republičkim savezima i društvima za kvalitet, Savezu društava za unapredjenje standardizacije i drugim. Saveznom zavodu za standardizaciju, bi za dalju obrađu materijala, hila korisna svaka primedba, sugestija ili predlog od organizacija i pojedinaca, koji bi bili upućeni preko pomenutih organa i organizacija.
Materijal "Predlog politike standarđizacije u Jugoslaviji", zbog svoje obimnosti se ne može ovde štampati u celini, već se u daljem tekstu daje deo koji predstavlja rezime predloga politike standardizacije.
REZIME PREDLOGA POLITIKE STANDARDIZACIJE U JUGOSLAVIJI
l. Zbog otrebe racionalnog korišćenja savremenih rezultata nauke i tehnologije, držanja pod kontrolom tehničko tehnološke revolucije naročito u odnosu na zaštitu ljudskog faktora, očuvanja prirodnih resursa zemlje, očuvanja biološke ravnoteže koju anarhički remeti industrijski razvoj, borbe za kvalitet proizvoda i utvrdjivanje pokazatelja kvaliteta i metode nJihOvOGgq proveravanja, uključivanja u medjunarođnu podelu rada i izlaska na svetsko tržište, zaštite od savremenih oblika diskriminacije u vidu tehničkih barijera u prometu robe, kao i specifičnosti našeg društveno političkog sistema i nemogućnosti da se kopiraju ili šire primenjuju iskustva istočnih i zapadnih zemalja, u SFRJ se nameće potreba utvrdjivanja politike u odnosu na standardizaciju. Ova utvrdjena politika će se menjati i dopunjavati u zavisnosti od uslova koji budu ostvarivani u SFRJ, kao i od razvoja našeq društva i društveno političkog sistema
2. Standardizacija nije samo disciplina regulatornog karaktera u oblasti tehnike i tehnologije, niti aktivnost na donošenju standarda kao tehničkih dokumenata usmerenih na pojednostavljivanje i racionalizaciju tehničke dokumentacije, radnih
CO III II IT II IT O E VR NE HW VRAT RA il" IA ANA 7: