JUS standardizacija

se od svih sastojaka emisije iz vozila kontroli podvrgavaju samo ugljenmonoksid i uslovno ođredjeni ugljovodđonici. U SAD opseg merenja je proširen i na azotove oksiđe.

Za ođredđjivanje ugljenmonoksiđdđa koristi se infra-crveni analizator koji nema nedostatke. Za odredjivanje ugljovodonika uveđen je detektor plamene jonizacije.

Uredjaji koji su se do skoro koristili nisu pouzdani za odredjivanje ugljenmonoksida. Smanjenje sadržaja sumpora u lož ulju

Postrojenja za proizvodnju energije izvor su zagadjivanja vazduha, a u velikim urbanim pođručjima i kod nas to postaje sve veći problem. Zato se veliki broj stručnjaka industrije nafte intenzivno bavi problemima proizvodnje odgovarajućih goriva, koja bi doprinela poboljšanju čistoće atmosfere.

Spaljivanje lož ulja negativno utiče na čistoću vazduha. U prvom redu kroz emisiju produkata nepotpunog sagorevanja: čadji, sumpornih oksida i dioksida.

Nepotpuno sagorevanje je sve manji problem. Plamenici se stalno usavršavaju,

lož ulja se pažljivije pripremaju i često su obogaćena aditivima koji dopri-

nose njihovom lakšem sagorevanju, a na

velikim savremenim uredjajima vrši se i automatska kontrola.

Važniji je problem emisije sumpornih oksida. Velike količine sumpora, koje se emituju u atmosferu, predstavljaju opasnost za zdravlje ljudi i materijalna dobra.

U Evropi, prema propisima koji su na snazi ili će stupiti na snagu, pretpostavlja se da će teža ulja imati sadržaj sumpora najviše 1%. Kođ nas

se čine napori da se ovaj problem reši, na zadovoljavajući način. U nas postoje veći ili manji lokalni problemi, koje kao takve treba rešiti i koji se za takva područja sa velikim uspehom mogu rešiti raspođelom goriva kojima bi se zagrevale prostorije sa manjim sadržajem sumpora. Desulfurizaciju lož ulja treba delimično sprovesti i to samo do nužnog nivoa, vođeći računa O tehnološkom postupku koji će zavisiti od sirovine i sadržaja sumpora.

Standardi u vezi sa zagadđdjivačima atmosfere

Zaštita i unapredjivanje kvaliteta vazduha može se osigurati standardima u

vezi sa emisijom i stanđardima u vezi sa kvalitetom vazduha - imisija. Stanđarđi emisije predstavljaju smernicu koja upućuje tehničke stručnjake i inspekcijsku službu do koje mere treba neki izvor zagadjivanja sanirati. Ako su zađovoljene odredbe standarda emisije to još nije garancija đa će kvalitet vazduha u okolini tog izvora zadovoljiti stanđard imisije. Na području gde ima više izvora koji emituju štetne materije, svaki ođ njih može zadovoljavati odredbe standarda emisije, ali emisije svih izvora zajedno đaju ukupnu imisiju veću od dopuštene. Zbog toga se stanđarđi emisije mogu samo postaviti kao minimalni zahtev, tj. za onaj slučaj kada nema više većih izvora iste vrste emisije na nekom području.

Potrebna su oba tipa standarda da bi se kontrola čistoće vazduha mogla Ssprovesti. Stanđarđi u vezi sa kvalitetom vazduha su zasnovani na saznanju o odnosu kon=centracije nekog zagadjenja u vazđuhu i delovanja istog na zdravlje ljuđi, biljaka, životinja i materijalnih dobara. Sumpordioksid i dim

Preporuka Svetske zdravstvene organizacije (SZO) poslužila je kao osnov za standard u vezi sa kvalitetom vazduha. U ovoj su preporuci granične vrednosti za SO, i dim date zajedno s obzirom na simultano delovanje ova dva agensa, a izražene su kao srednja godišnja koncentracija i ona koncentracija od koje mora 98% dana u godini prosečna koncentracija biti niža. Bitno je pri tome

da oba uslova treba da budu istovremeno zadovoljena.

Vezane granične koncentracije za sumporni đioksid i dim (Mg/mš)

Zagadjivači Srednja 98% dana godišnja godišnja koncentracija koncentracija

manja od so, 60 200*% DIM 40 L20%

* koncentracije veće od navedenih se ne smeju pojaviti u dva uzastopna dana.

Metođa odredjivanja: standardizovan britanski postupak (1, 2).

Ukupne lebdeće čestice

Granična koncentracija za čestice zavisi od veličine čestica i načina merenja kon-

227