JUS standardizacija

Ako je u pitanju izvoz, atestiranje vrše po pravilu inostrane organizacije koje odredjuje kupac.

U indđustrijski razvijenim zemljama postoji duža trađicija u atestiranju električnih aparata za domaćinstvo. Postupak atestiranja baziran je na kontroli usaglašenosti aparata sa sopstvenim ili IEC stanđarđima koji se odnose na bezbednost. Atestiranje vrše obično ovlašćene organizacije za ispitivanje (SEMCO, DENCO, VDE, KEMA).

Stvaranjem novih ekonomskih sistema u svetu došlo je do formiranja medjunarodnih sistema atestiranja u koje je uključen i sistem atestiranja električnih aparata za domaćinstvo. Takav jeđan sistem je i sistem CEE, koji je za nas interesantan iz više razloga. Članice sistema su većina industrijski razvijenih zemalja. Osnovu sistema čine posebne specifikacije kojima su utvrdjene karakteristike bezbednosti električnih aparata za domaćinstvo i metode ispitivanja utvrdjenih karakteristika. Postupak atestiranja sastoji se u ispitivanju tipa električnog aparata za domaćinstvo i kontinualnoj kontroli proizvodnje "ovlašćenog proizvodjača". U okviru ovog sistema postoji uzajamno priznavanje rezultata ispitivanja tipa koja su sprovedena prema CEE specifikacijama, na osnovu kojih se izdaje atest.

Maša om Jentaoerja

Postupak atestiranja sastoji se u ispitivanju karakteristika bezbednosti električnih aparata za domaćinstvo.

Osmova postupka atestirmja

RAtestiranje električnih aparata za domaćinstvo zasnovano je na jugoslovenskom stanđardu JUS N.M1.001 - Bezbednost električnih aparata za domaćinstvo i slične

svrhe. Opšti tehnički uslovi i ispiti-

vanja – i na jugoslovenskim stanđardđima za odredjivanje vrste aparata.

Više je važno napomenuti da je naveđeni stanđard u potpunosti u skladu sa medjunarodnim standđarđom IEC-Al, publikacija 335-I od 1976. gođine.

Sadržaj propisa

Propisom o obaveznom atestiranju električnih aparata za domaćinstvo utvrdjeni su:

– karakteristike

- metodi ispitivanja

– postupak uzimanja uzoraka

– postupak ispitivanja prema jugoslovenskom standardu JUS A.K2.003 - Postupci

ispitivanja za atestiranje i znak kvaliteta -

– sađržaj izveštaja o ispitivanju

– rok važnosti atesta

- atestni znak i način označavanja

– uslovi koje mora ispunjavati organizacija koja vrši atestiranje radi dobijanja ovlašćenja za vršenje atestiranja u odnosu na:

– opremljenost – stručnu kvalifikaciju radnika

KFKanaktermistihke koje se ispituju

Karakteristike koje se ispituju utvrdjene su u navedđenom jugoslovenskom standardu JUS M.N1.001 u tačkama ođ 2. do 32. To su pre svega:

-– zaštita od električnog udara

- pokretanje aparata koji poseduje elektrOmOtOTrT – ulazna snaga i struja

– zagrevanje

– rad aparata sa električnim grejačima u uslovima preopterećenja

– električna izolacija i struja odvoda na radnoj temperaturi

- otpornost prema vlazi

– sigurnost izolacije i dielektrična čvrstoća – zaštita od preopterećenja

- ponašanje pri nepravilnoj upotrebi

– priključivanje na mrežu i spoljni savitljivi kablovi

–- priključne stezaljke

– zaštitno uzemljenje

– opasnost od zračenja itd.

Ukoliko su u jugoslovenskim standardima za ođređjenu vrstu aparata utvrdjene i

druge specifične karakteristike bezbednosti i one se moraju ispitivati.

Metode 1tsptitivonja

Ispitivanje propisanih karakteristika Vr=ši se primenom metođa, utvrdjenih u naveđenom jugoslovenskom standardu JUS N.MLl, 001. Ukoliko su u ođgovarajućim jugoslovenskim stanđarđima utvrdjene i druge me=tođe ispitivanja karakteristika bezbednosti, obavezna je primena i ovih metođa prilikom ispitivanja.

Postupak uzsimmja uzoraka

Uzorci za ispitivanje uzimaju se na način koji je utvrdjen u naveđenim jugosloven-

skim stanđardima JUS N.M1.001 i JUS A.U2. 003.

Postupak ispitivanja za atestiranje

Prilikom izbora postupka ispitivanja za atestiranje, u skladu sa jugoslovenskim stanđardom JUS A.K2.003, odlučeno je da to buđe postupak I - ispitivanje tipa električnog aparata za domaćinstvo.

243