JUS standardizacija
pa prezentiranja i grafičke obrađe arhitektonsko-gradjevinskih crteža. Tehnika
izrađe novih stanđarđa iz oblasti arhitek-
tonsko-gradjevinskih crteža takodje treba đa buđe usaglašena i sa prihvaćenim principima Medjunarodne organizacije za stanđardizaciju - ISO/TC 10/SC 8.
Bez tog uskladjivanja crteža sa principima i pravilima đimenzionalne koordđinacije u građjenju, ne bi se mogla ostvariti potpuna racionalizacija inđustrijalizovanog načina gradjenja.
U tom cilju, Savezni zavođ za standarđizaciju je pripremio i "Program izrade stanđarđa iz oblasti arhitektonsko-gradjevinskih crteža", i predlaže da se donesu sleđeći standardi:
JUS U.AO.001 Grafička izvedba modularne
koorđinacije JUS U.AO0.002 - Kođiranje crteža, projekt-
ne đokumentacije, prostori-
ja, gradjevinskih komponenata JUS U.A0.003 -– Vrste crteža prema nameni , i stepenu razrade
JUS U.A0.004 - Razmere crteža
JUS U.AO0.005 - Grafički simboli - materijala, obrađe ploha, sanitarne opreme, Opšti znakovi, otvaranje krila vrata i prozora
JUS U.AO0.006 - Iđejni crteži - Osnove grafičkog prikaza
JUS U.AO0.007 - Izvedbeni crteži - Osnove grafičkog prikaza
JUS U.AO.008 - Crteži za montažu prefabrikovanih komponenata
JUS U.A0.009 - Koordinacija gradjevinskih i mašinskih crteža
JUS U.AO0.010 - Prikaz fabričkih i izvodjačkih veličina
JUS U.AO0.011 - Dimenzionisanje crteža, OSsnova i preseka - Pravila
JUS U.AO0.012 - Dimenzije i tolerancije
Povećani obim izgradnje stanova i naselja u Jugoslaviji može se uspešno ostvariti putem industrijalizacije i racionalizacije gradjenja što je formulisano kako u dokumentima XI kongresa SKJ, tako i Društvenim dogovorom o racionalizaciji stambene izgradnje, kojim je i Savezno izvršno veće preuzelo obaveze đa pospešuje industrijski način gradjenja i da u vezi
sa industrijalizacijom prilagođi postojeću ili donese novu regulativu.
Realizacija ovih stavova i rešavanje stamr-
benog problema radnih ljudi, što predstav1lja zadatak od izuzetnog društvenog značaja, nije moguća bez naučno-istraživač-
kog rađa, čime se đaju osnove za inovaciju i dopunu regulative koja je zastarela u odnosu na potrebe savremenog gradjevinarstva. Od naročite je važnosti razvojni rađ u oblasti dimenzionalne koorđinacije u gradjenju, u ođnosu na uštedđu energije i materijala kao i korišćenje domaćih sirovina prilikom izgradnje i eksploatacije stambenih objekata.
Pređdloženim programom đata je razvojna koncepcija i platforma za dugoročan rađ na izrađi standarda iz oblasti dimenzionalne koorđinacije u gradjenju, kao rezultat naših i medjunarodnih dostignuća i iskustava.
Izrađa predloženih standarda predvidja se u dve faze:
– I faza, do kraja 1980. godihe, koja obuhvata izrađu stanđarđa po prioritetnom delu programa koji će utvrditi Zavođ u saradnji sa Opštim udruženjem gradjevinarstva i industrije gradjevinskog materijala, kao i razrađa potrebne naučne Osnove za realizaciju ovog Programa i prelazak na nove oblike industrijskog gradjenja u sklađu sa kadrovskim i materijalnim mogućnostima udruženog rada, i
– II faza, u okviru Društvenog plana Jugoslavije ođ 1981. do 1985. gođine, u kojoj će program biti realizovan u potpunosti, a najkasnije do kraja 1982. godine. Naveđeni obim i sadržaj stanđardđa iz pređloženog programa treba smatrati orijentacionim, jer će se prilikom konkretne izrade svakog standarda posebno ocenjivati da li postoji potreka da se on donese, kao i sadržaj sa konačnim nazivom.
S obzirom na značaj programa i njegove efikasne realizacije putem objedinjavanja i racionalnog korišćenja raspoloživih sredstava i kadrova, Savezni zavod za stanđarđizaciju i Opšte udruženje gradjevinarstva i industrije grajdevinskog materijala su se dogovorili o udruživanju rađa i sredstava, kao i formiranju "Koordinacionog ođbora" za realizaciju Programa izrađe stanđarđa iz oblasti dimenzionalne koordinacije u gradjenju.
Zađatak Koordinacionog odbora je, da u saradnji sa Saveznim zavodom za standardizaciju: - usmerava, koorđinira i pruža stručnu podršku realizaciji ovog programa,
- utvrdjuje prioritete izrađe standarda, prati dinamiku izvršenja i plana finansiranja, i da
- formira pododbore i radne grupe za izradu standarđa po grupama iz OVOg programa. 297