JUS standardizacija
rezultat integralnog napora užih i širih tehnoloških celina te je objedinjavanje
i unapredjivanje tih napora i uskladđjivanje interesa privredjivanja i povezivanje udruženog rađa bila i ostala osnovna uloga svih komora.
Privredna komora Jugoslavije je tokom više
od 3O godina svog postojanja prošla kroz nekoliko faza u svom razvoju dobiJjajući sve složeniju ulogu jednog od najvažnijih oblika i instrumenata integracije udruženog rada. Prilikom proslave 3O godina njenog postojanja 705 Kar= delj je rekao:
- “Komora je bila jeđan od stalnih kanala i oblika samoupravnog direktnog uticaja udruženog rađa na svim nivoima đru·Štvenog odlučivanja - U Feđeraciji, republikama, pokrajinama i opštinama;
- bila je nezamenljiv faktor pružanja stručne i druge pomoći radnim kolektivima i njihovom. privredjivanju, poseb= no u povećanju produktivnosti rađa i unapredjivanju proizvodnje;
– bila je, takodje, značajan oslonac, i nosilac raznih oblika pomoći udruženom radu i njegovom samoupravnom organi zo= vanju, povezivanju i udruživanju;
– bila je značajan faktor u orgahizovanju, uskladjivanju i uključivanju naše privrede u međjunarodnu razmemi i svetsku privredu uopšte"
Prvi koraci na unapredjivanju kontrole kvaliteta učinjeni su na početku periođa industrijalizacije zemlje kađa su izdđate tri knjige profesora Dr Žarkovića o statističkoj kontroli kvaliteta, 1949. i 1951. godine. Tađa su učinjeni i prvi napori za uvodjenje institucije "Znak Kkvaliteta". Naši stručnjaci su u pređuzećima i institucijama izvan privređe započeli ozbiljnu borbu za kvalitet, i to na osnovama koje su bile iznađ naše prakse
i to vreme. U Sarajevu je 1959. godine održano prvo savetovanje, a 196O. godine
i prvi seminar iz statističke kontrole kvaliteta u metalnoj industriji. U Mariboru je iste i sledeće godine održan seminar
iz statističke kontrole kvaliteta namenjen tekstilnoj industriji. Zatim slede seminari 1963. godine 1969. godine što ukazuje na ubrzano razvijanje pozitivnog odnosa prema pitanju obezbedjivanja kvaliteta.
U svim tim akcijama za unapredjivanje kvaliteta i afirmacije jugoslovenskih proizvođa na inostranom i domaćem tržištu, komore republika, autonomnih pokrajina i Savezna privredna komora, kroz savete odgovarajućih inđustrijskih grana, stručne službe i kroz druge oblike organizovanja
i povezivanja privređe ođigrale su značaj-
42
mi ulogu. Pitanjima naučno-istraživačkog rada, primene nauke u privređi, koncepcije i planiranja razvoja, mođernizacije tehnološkog procesa, stanđarđizacije, tipizacije, automatizacije, imdustrijskog oblikovanja i drugim faktorima efikasniJeg poslovanja u privredđnim organizaciJana i komorama se posvećuje posebna panja. U tom cilju kroz odgovarajuća tela i stru= čne službe angažovane su privredne organizacije, njihovi organi upravljanja i Đbrojni stručnjaci iz privređe i van nje.
Ogromnu, čak može se reći vođeću ulogu, na unapredjivanju stanđarđizacije,tipizacije, metrologije, kvaliteta i dr., na obrazova= nju svojih kađrova i na đrugim pitanjima iz oblasti unapredjivanja rada i poslovanja, imala je armija. Ona je nesebično pre=nosila svoja iskustva na privređu i bila inicijator mnogih akcija.
U dokumentima o ciljevima privredne reforme iz 1965. gođine istaknuto je izjednača=vanje uslova privredjivanja, stavljen je akcenat na ekonomičnost poslovanja i pita= nje nekurentnih zaliha, stimulisanja i liberalizacije medjunarodne robne razmene. Ovi dokumenti stvorili su i "klimu za Kkvalitet". Iste gođine stvara se i prva društveno=stručna organizacija za unapredjenje kvaliteta "Jugoslovenski komitet za kvalitet", današnji Jugoslovenski savez organizacija za unapredjenje kvaliteta. 1967. godine Komora je ođobrila da se JUSK učla=ni u Evropsku organizaciju za kontroiu kvaliteta, jer je ocenila da je i to jedan od puteva za našu afirmaciju i međjunarodnu razmenu znanja. Sleđeće 1966. qgodine osnovana je u Ljubljani Komisija za statističke metodđe kontrole kvaliteta, koja je 197O. gođine prerasla u republičko društvo za unapredjenje kvaliteta. U periođu od 197O. do kraja 1971. godine formirana su odgovarajuća društva u ostalim republikama i autonomnoj pokrajini Vojvođini i konačno 1976. godine i na Ko=sovu. Pripreme za proglašavanje 1972. godine za Godinu kvaliteta započete su 1969, godine. U Saveznom izvršnom veću formira= na je rađna grupa u kojoj su učestvovali predstavnici SIV-a, komora, JUSK-a, društveno=političkih i društvenih organizaciJa. Godina kvaliteta je bila jedinstvena i najšira akcija naše nacionalne privrede u kojoj je otvoren proces usmeravanja društvenih napora u oblasti celokupne produkcione sfere u pravcu korišćenja poznatih svetskih naučnih dostignuća. Za ostvarivanje i koordinaciju ovih procesa osnovana su i društvena tela na saveznom, (Savet Godine kvaliteta) republičkim i pokrajinskim nivoima. U Privrednoj komori Jugoslavije osnovan je„kao društveno telo,Od-