JUS standardizacija
III. Načela ma kojima treba da buđu uredjeni odmosi u OVOJ oblast+, svvha koja se želi postići ~ posledice koje proizlase 1z predloženih rešenja
Predloženim izmenama zakona uredjuju se odredjena pitanja na sleđećim načelima:
1. Obavezno atestiranje (homologacija)
Pod obaveznim atestiranjem (homologacija), u užem smislu, podrazumeva se postupak u kome se na način odredjen zakoncm i pro= pisima donesenim na osnovu zakona utvyrdjuje da proizvod ima svojstva i karakteristike ("karakteristike kvaliteta") koje su propisima o jugoslovenskim standardima, tehničkim normativima, normama kvaliteta, odnosno drugim propisima predvidjenim ovim zakonom, odredjene i utvrdjene za odredjene proizvođe kao uslov za bezbedno korišćenje proizvođa ili kao uslov za zaštitu zakonom odredjenog interesa društvene zajednice kao celine.
U širem smislu, obavezno atestiranje (homologacija), kako je koncipirano ovim zakonom, predstavlja jedinstven sistem koji na nivou Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije obuhvata:
1) odredjivanje proizvođa čija svojstva i karakteristike, radi postizanja ciljeva sistema, podležu postupku obaveznog atestiranja (homologacije);
2) utvrdjivanje i definisanje svojstava (fizičkih, hemijskih, pogonskih, sigurnosnih, energetskih idruaih) i karakteristika (tehničkih, konstrukcionih, mehaničkih, električnih, akustičnih, termičkih i drugih) tih proizvođa koje predstavljaju uslov za njihovo bezbedno korišćenje ili uslov za zaštitu zakonom odredjenog interesa društvene zajednice kao celine;
3) odredjivanje: jednoobraznogy načina ispitivanja proizvođa (tipsko ispitivanje uz kontrolu saobraznosti proizvođa ispi tanom tipu ili drugo), uzimanja uzoraka, metoda ispitivanja, potrebne opreme i uslova koje mora đa ispunjava ta oprema i stručnih kvalifikacija kadrova koji učestvuju U SprOVOdjenju sistema;
4) utvrđjivanje uslova neophodnih za objektivnost atestiranja;
5) ispitivanje proizvođa rađi utvrdjivanja saobraznosti svojstava i karakteristika proizvoda propisanim svojstvima i karakteristikama proizvoda obuhvaćenih sistemom;
6) izdavanje atesta, odnosno označavanje atestnim znakom koji predstavlja dokaz o sprovedenom postupku i ispunjavanju propisanih uslova i zahteva;
7) kontrolu funkcionisanja sistema u praksi. Ciljevi sistema obaveznog atestiranja (homologacije): TOA 0 u uu URL u U O U U NL u U UJUUL U uu U U NJ Ua IE IN KI EKIEKKiKEiEEEE iii}
1) obezbedjenje tehničke i konstruktivne sigurnosti u proizvodnji i unotrebi proizvodau izgradnji i prilikom izvodjenja rađova;
2) bezbednost i zaštita života i zdravlja ljudi, životne i radne sređine, društvenih sredstava i imovine gradjana;
3) ostvarivanje i zaštita interesa narodne odbrane; \
4) ostvarivanje i zaštita značajnijih ekonomskih interesa društvene zajednice kao celine.
Sistem obaveznog atestiranja (homologacije) omogućava:
1) zaštitu jugoslovenskog tržišta od stavljanja u promet proizvoda koji – s obzirom na svojstva i karakteristike -– dopu štaju mogućnost ugrožavanja bezbednosti korisnika, nastanka štete ili povrede odredjenih interesa društvene zajednice, ili koji neadekvatnim kvalitetom, svojstvima i karakteristikama narušavaju ekonomski interes društvene zajednice;
2) uključivanje u medjunarodne sisteme atestiranja (homologacije), a time i otklanjanje tehničkih barijera izvozu Jugo=slovenskih proizvoda;
3) pođizanje nivoa kvaliteta proizvođa;
4) objektivnost i ekonomičnost atestiranja (homologacije) , racionalno korišćenje ispitnih kapaciteta i povezivanje postojećih delova ovog sistema (u oblasti brođogradnje, motornih vozila i drugo) u jedmu celinu.
Sistem je uskladjen s postojećim medjunarodnim sistemima atestiranja (homologaciJe). Funkcije organizovanja, koordđinacije i nadzora u sistemi vrši Savezni zavod za standardizaciju. Sistem sprovode organizacije udruženog rađa. Društvenim dogovorom iz člana 15. Zakona o standardizaciji (čije je zaključivanje predvidjeno za dđecembar tekuće godine) uredjuje se način učestvovanja organizacija udruženog rađa u odredjivanju proizvođa koji podležu obaveznom atestiranju (homologaciji), utvrdjiva-_ nju i definisanju odgovarajućih svojstava i karakteristika tih proizvođa, odredjivanju načina atestiranja, metoda ispitivanja opreme i stručnih kvalifikacija kadrova koji rade na ovim poslovima, kao i prilikom ođredjivanja organizacija udruženog rada ovlašćenih za atestiranje (homologaciju). 2. Isprave koje prate proizvođe u prometu
Izmene u glavi VI Zakona o standđarđizaciji odnose se najvećim delom na garantni list kao ispravu o obaveznoj garanciji.
Obavezna garancija predstavlja tvrdnju davaoca garancije da proizvođ ima odredjena svojstva, odnosno da će ispravno funkcionisati i preuzimanje obaveze đa će proizvod popraviti ili zameniti ako se pokaže