JUS standardizacija

Iz čitavog niza, u Upitniku navedđenih prepreka, radna grupa je izdvojila sledeće: 1. zakone koji zabranjuju priznavanje stranih sistema ovlašćivanja laboratorija, ovlašćivanje stranih laboratorija ili priznavanje rezultata ispitivanja izdatih od strane tih laboratorija; 2. zakone koji zahtevaju da se ispitivanja vrše u odredjenim laboratorijama za ispitivanje;

3. zakonske prepreke ili posebne teškoće u odnosu na druge države, strane organizacije koje vrše ovlašćivanje, strane laboratorije za ispitivanje ili strane firme;

4. zakone i pravilnike koji zahtevaju odredjena finansijska sredstva za reklamacije nastale kao posleđica grešaka i propusta učinjenih u laboratorijama; 5. teškoće u dobijanju zakonskog prava za postupak provere navedenih uslova kandidature stranih laboratorija u cilju prihvatanja podobnosti i karakteristika laboratorije ili za vodjenje nadzora nad ispitivanjima;

6. domen odgovornosti za organizacije koje sprovode ovlašćivanje u odnosu na: a) lične povrede, i b) gubitak imovine;

7. obezbedjenje priznavanja nalaza ovlašćenih laboratorija;

8. direktne nedostatke organizacija koje vrše ovlašćivanja, u:

a) vodjenju provera u vezi sa ovlašćivanjem, b) u prikazivanju rezultata ispitivanja i provera u vezi sa ovlašćivanjem, c) u izdavanju ovlašćenja,

d) u različitoj primeni kriterijuma prilikom ovlašćivanja, i

e) u stvaranju neprikladnih kriterijuma u vezi sa ovlašćivanjem,

9. indirektne nedostatke organizacija koje vrše ovlašćivanje, kao Što su:

a) neđostatak kontrole nad zloupotrebom statusa ovlašćene laboratoriJe; ; b) previdi manjih zloupotreba statusa ovlašćene laboratorije, i c) prihvatanje pogrešnog izveštaja o ispitivanju; 10. ograničavanje rađa laboratorija koje se ogleda u: a) uskraćivanju ovlašćenja,

b) stvaranju monopolističke pozicije jedne ili više laboratorija, i

c) gubitku poslova i prestiža kada se nekoj od laboratorija oduzme status ovlašćene laboratorije;

132

U proučavanju pravnih spornih pitanja, ističe se sleđeće:

- prvo, da na uzajamno priznavanje sistema ovlašćivanja laboratorija ili ovlašćenih laboratorija u jednoj zem1ji od strane drugih zemalja utiče nekoliko faktora, uključujući političku strukturu zainteresovanih zemalja, njihov način organizovanja, aktivno=sti na ispitivanju i odgovarajući zakonski propisi;

~ drugo, analizom odgovora utvrdjeno je da ne postoji ni jedan zakonski propis koji zabranjuje uzajamno priznavanje sistema ovlašćivanja laboratorija, ali, sve dotle dok se ne pojavi neka otvorena zabrana takvog priznavanja, smatra se da je pravna odgovornost u okviru dotičnog sistema važan faktor koji mora biti razmatran od zainteresovanih strana; i

- treće, postoji znatan broj propisa u mnogim zemljama koji zahtevaju da ispitivanja budu izvršena u odredjenim laboratorijama. Ovakav zahtev nedvosmisleno ograničava domen ovlašćivanja.

Završavajući analizu prispelih odgovora na I deo Upitnika, radna grupa je iznela svoje mišljenje da dalje prikupljanje informacija u cilju utvrdjivanja mogućih zakonskih i administrativnih prepreka ne bi bitno promenilo izveštaj, te da se, zbog toga, prvi deo zadatka može smatrati završenim.

Analiza postojećih nacionalnih zakonskih propisa

Prvo pitanje je zahtevalo da se navedu

svi zakoni ili propisi čije odredbe propisuju da proizvod mora biti usaglašen

sa odredjenim standardima ili tehničkim propisima pre no što se proda, instalira ili upotrebi i koje uslovljavaju da ispitivanja moraju biti izvršena u ovla ćenoj ili jednoj odredjenoj laboratoriji.

S

Odgovori na ovo pitanje su pokazali da postoji veliki broj vrsta proizvoda obuhvaćenih zakonima ili drugim propisima koji zahtevaju da isti moraju biti usaglašeni sa standarđima ili tehničkim specifikacijama. Odgovori su, takodje, pokazali da mnoge zemlje zahtevaju da ispitivanja usaglašenosti sa stanđardima i propisima budu izvršena u ovlašćenim ili jednim odredjenim laboratorijama. Ovakvim zahtevima su, najčešće, obuhvaćeni proizvodi iz oblasti gradjevinarstva, transportna sredstva, prehrambeni proizvodi

i odabrane kategorije proizvoda koje se, prvenstveno, odnose na zdravstvo i bezbednost. Informacije, koje u sebi sadrže odgovore na prvo pitanje, predstavljaju nesumljiv prilog utvrdjivanju delokruga rađa i opštih zahteva u vezi sa ispitivanjem u raznim zemljama, a, u isto vreme, one ilustruju potencijalnu mogućnost reCipročnog priznavanja rezultata ispitivanja