JUS standardizacija
stabilizacione mere ı doprinos standardizacije i sistema nomenklature materijalnih sredstava u opštenarodnom
odbrambenom ratu
Pukovnik Dr Haris Gojačić, dipl. ing.
Izlaganje koje je podneto u okviru Radne grupe ... za nomenklaturu, na IV jugoslovenskom savetovanju "STANDARDIZACIJA'!80" – Sarajevo
Ur VLOWD
Osnovni zadatak nomenklature materijalnih sredstava u sistemu opštenarodnog odbrambenog rata, je đa obezbeđi jedinstveno imenovanje, označavanje i neđvosmislenu identifikaciju materijalnih sredstava (osnovnih sredstava i sastavnih delova) u cilju efikasnog sporazumevanja svih organa u procesu opremanja, snabđevanja, kao i u praćenju stanja, održavanja i remonta materijalnih sredstava.
Uz ljudski potencijal i moralno-političke vrednosti sastava oružanih snaga u celini, materijalna sređstva, sa stanovišta popune i ispravnosti, predstavljaju najznačajniju informaciju za sve nivoe rukovodjenja i komanđovanja. Potrebne informacije o materijalnim sredstvima, sistemu rukovodJenja i komanđovanja oružanim snagama obezbedjuje jedinstveni informacioni sistem u oružanim snagama, kao podsistem jedinstvenog sistema rukovodjenja i komandovanja, a.na osnovu baze podataka koje obezbedjuje nomenklatura materijalnih sredstava u oružanim snagama.
1. UTICAJ NOMENKLATURE I STANDARDIZACIJE NA PODRUČJU JEDINSTVENOG IMENOVANJA I OZNAČAVANJA PROIZVODA MATERIJALNIH SREDSTAVA }
U opremanju oružanih snaga materijalnim sredstvima učestvuje veoma veliki broj proizvodjača, kako domaćih, tako i iz inostranstva, što pređ sistem nomenklature materijalnih sredstava postavlja veliki broi probiemas ': procesu jsdinstvenoc imenovanja 1 označavanja. Sa tog stancvišLa
sistem nomenklature materijalnih sredstava u sistemu opštenarodne odbrane je veoma kompleksan sistem. On objedđinjava različite sisteme šifriranja proizvoda, veoma često nepotpune, pa i neprincipijelne za potpunu identifikaciju sređstava po usvojenim principima identifikacije u sistemu nomenklature. On jednoznačno đefiniše (šifrira) ista materijalna sredstva proizveđena od strane različitih proizvodjača i različito označena na osnovu usvojenih internih sistema šifriranja, internih i nacionalnih stanđarda, tehničkih uslova i drugih propisa. Problem je tim veći, što sistem nomenklature materijalnih sredstava opštenarodne odbrane nema mogućnosti da utiče na sisteme šifriranja koje objeđinjava, izuzev na one u čijem razvoju neposredno suđeluje.
Identifikovanje osnovnih materijalnih sredstava na osnovu tipa, marke, mođela itd. relativno lako i pouzdano obezbedjuje jedinstveno imenovanje i označavanje u sistemu nomenklature, a na temelju principa prijavljivanja materijalnih sredstava u oružanim snagama.
2. NEGATIVNE POJAVE OZNAČAVANJA OD STRANE NEKIH PROIZVODJAČA I POSLEDICE TOGA
Problemi jedinstvenog označavanja i imenovanja upravo nastaju prilikom idenbifikacije sastavnih (rezervnih) delova i njihovog prijavljivanja rađi dodele nomenklaturnog broja.
Tu su prisutne neke ekstremne pojave, kao Što su:
- kađa se radi o specijalnim (nestandardizovanim) delovima i
- kada se radi o delovima proizveđenim po važećim standardima.
211