JUS standardizacija

Postojećoe zakonske odroeube, DOgOVOr O SpTrOvodjenju politike cena itd. mogu poslužiti kao osnova za ovaj rad, ali kroz uključivanje i drugih faktora koji mogu bitno da utiču na cenu proizvoda i usluge, a nisu obuhvačeni ovim aktima. Najznaćajniji od svih svakako treba da budu funkcionalnost i bitne karakteristike kvaliteta, kao što su bezbednost prilikom upotrebe, vek trajanja, duži garantni rok i rok servisiranja proizvoda itd. Tehnički uslovi prilikom donošenja odluke za utvrdjivanje noVOg proizvoda treba da budu jasno definisani. U celom ovom poslu, pored odgovarajućih organa i organizacija, organizovani potrošači treba, više nego do sada, da učestvuJu u borbi za poboljšanje kvaliteta proiz=voda i usluga i u utvrdjivanju i SDprTOVOdjenju politike cena.

Zakon o standardizaciji ("Službeni list SFRJ", br. 38/77 i 11/80) pruža mogućnost donošenja propisa (standarda, tehničkih normativa i normi kvaliteta) kojima se utvrdjuje i propisuje društveno priznat nivo kvaliteta proizvoda, najčešće u skladu sa medjunarodno priznatim kvalitetom, ali isto tako i mogućnost povezivanja obavezne kontrole radi zaštito tržišta od lošeg kvaliteta, posebno u odnosu na utvrdjivanje nivoa karakteristika kvaliteta proizvoda, organizovanost i konstantnost proveravanja kvaliteta.

Drugi instrumenti, utvrdjeni ovim Z*kKOnom, kao što su "Znak kvaliteta JUS" i upored-

na ispitivanja, omogućavaju da proizvodjači kvalitetnih proizvoda imaju prednost na tržištu. Ovim instrumentima može da se utvrdi nivo funkcionalnosti, upotrebljivosti ili korisnosti proizvoda za potrošače (industriju, individualne i organizovane potrošače). Zakon o standđardizaciji pruža i druge mogućnosti koje mogu doprineti ili znatno pomoći u povezivanju cene i kvaliteta proizvoda i usluga, posebno u odnosu na nove proizvode.

G nasm, Ais 1 ovime: anda :imesmcoc zmnzteni drniktr= venciju drustva u oblasti cena,i kada, zbog nestašice roba, postoji stalna potražnja poJedinih proizvoda, nastaje i stalna opasnost da coene rastu bez odgovarajućeg poboljšanja kvaliteta proizvođa i usluga, posebno preko zahteva za odredjivanje cena na bazi deklarisanja proizvoda kao novog. Uspostavljanje sistema, kojim bi se utvrdjivalo da li se zaista radi O nOvOm Pproizvodu i u kom stepenu, doprinelo bi smanjenju pritiska za povećanje cene po ovoj osnovi ili bi zahtevi za povećanje cene bili rezultat višeg kvaliteta ovih proizvoda i usluga.

Svakako da integralno gledanje na ovu problematiku treba da obuhvati i indirektne (interventne) mere, kao što su poreska politika, politika kreditiranja kupaca, a možda i pitanje osiguranja proizvoda u eksploataciji. Očigledno je da ovaj problem zaslužuje kompleksno sagledavanje i analizu, na Osnovu kojih bi se predložilo resenje za prevazilaženje postojećeg stanja.