JUS standardizacija
uporedno označavanje bakra, aluminijuma i njihovih legura
Đorđe Tufegdžić, dipl. ing.
Prikaz uporednog označavanja bakra, aluminijuma i njihovih legura treba da omogući što lakše razlikovanje jedne legure od druge, odnosno jednog kvaliteta materijala od drugog u odnosu na sadržaj legirajućih elemenata. Označavanje materijala oznakama propisanim u jugoslovenskim stanđardima obavezno se primenjuje u tehničko-tehnološkoj dokumentaciji ispravama i drugim dokumentima koji prate proizvod u prometu.
Ovaj sistem označavanja utvrdjen je u osnovnim jugoslovenskim standardima? pa se, za lakše razumevanje prikazanih oznaka, svakako treba oslanjati na te standarde. Oznake, kako brojčane, tako i slovne, nedvosmisleno ukazuju na vrste materijala, njihov kvalitet i način primene.
Pored toga, pruža se i mogućnost poredjenja sa istim ili sličnim materijalima drugih zemalja /naročito DIN/. L
U ovom izlaganiu prikazaće se oznake onih materijale xcji se nalaze u jugoslovenskim stanđardima, a ukoliko ne postoji adekvatan inostrani materijal, na tom mestu stajaće crtica. Takodje, radi boljeg razumevanja oznaka, materijali će se dati u primarno neobradjenom
326
i nedefinisanom stanju, te će zbog toga na kraju oznake stajati "OO".
*Standardi o· kojima je reč su:
JUS C.AO0.003 - Obojeni metali i legure obojenih metala. Oznake stanja i izgleda površine
JUS C.CO.O001 - Aluminijum i legure alu=minijuma. Definicije pojmova, nazivi i klasifikacija JUS C.CO.002 - Aluminijum i legure alu= minijuma. Označavanje proizvoda
JUS C.CO.005 - Aluminijum i legure alumi-– nijuma. Registar rednih brojeva i brojčanih oznaka hemijskog sastava
JUS C.DO.001 - Bakar i bakarne legure. Definicije pojmova, nazivi i klasifikacija
JUS C.DO.002 - Bakar i legure bakra. Označavanje proizvoda
JUS C.DO0.003 - Bakar i legure bakra. Oznake stanja i izgleda površine.
JUS C.D1l.002 - Bakar. Klasifikacija i označavanje
BAKAR
1. Katodni bakar
J U S
brojčana
sı oznaka ORO ovna nak
Veza sa drugim standardi-= ma
JUS C.D1.003
2.0001.00
DIN 1708
Cu CATH ISO 2311