JUS standardizacija

CENELEC-a 1. januara 1976. prestali su da važe rani- Karakteristike odabranih uzoraka se proveravaju de-

ji nacionalno priznati tipovi niskonaponskih provodni- finisanom učestanošću. Tako npr. električni otpor proka. Uvedene su skraćene oznake tipova sastavljene od vodnika ispituje se učestanošću — F 100 (100 %), ispitivanje deformacije pri povišenoj temperaturi —

slova i brojeva koje slikovito opisuju konstrukciju pro-

vodnika. Tako, po prvi put u zemljama Zapadne Evro- e : O NJ- Kaku ! a: _.. pe, članicama Sistema, jedan isti provodnik ima istu ada se izvrše ispitivanja uzoraka proizvođač dobija iz-

aznaki i nosiznalcikvaliteta HAR e veštaj o kaznenim poenima koji se dodeljuju za nadene Unificirani su standardi za konstrukcije provodnika ı nedostatke DOLGIVIGenO) KlasifiKačiji (0,5 iy OI 1 metode ispitivanja na bazi prethodno pomenutih doku- zavisno od njihove težine). Broj dopustivih kažnenih menata što je sve skupa omogućilo uzajamnc priznava- poena zajodredenijobimj uzoraka, dat je uitabeli 2:

nje rezultata ispitivanja u okviru ove celine. Unutar Sis-

tema sada nema tehničkih barijera za ovu grupu proiZ- Tabela 2 voda, – a - n Pošto naša zernija nije članica CENELEC-a provodnike Broj ispitivanih Broj dopustivih kaznenih poena |

i kablove možemo plasirati u pojedine zemlje Sistema uzoraka putem postupnog atestiranja u svakoj od njih.

po godini | po inspekciji

Specifičnosti atestiranja provodnika u sistemu CENELEC

Osnovu Sistema čine harmoizacioni dokumenti HD21, HD22 i njihov dodatak A2.4. U nacionalnim propisima pojedinih zemalja ovi imaju posebne oznake.

Pored uobičajene procedure oko prijavljivanja proizvoda za atestiranje i slanja uzoraka na ispitivanje proizvođač mora pre dobijanja atesta da dokaže svoju sposobnost da može pouzdano kontrolisati kvalitet proizvoda,

kako u procesu proizvodnje tako i u redovnoj kontroli. : — II ———__— E cd Ovu proveru vrši inspektor za vreme posete u informa- Ukoliko ss Prekorači! broj kaznenih" pognal proižVodač tivne svrhe. mora da preduzme mere da budu zadovoljeni odgovara-

Ovi dokumenti tačno definišu koja se ispitna oprema jući propisi.

mora imati na mestu proizvodnje, a koja na drugom Uzorci koji su doveli do prekoračenja dozvoljenog bro-

mestu istog proizvođača, Novi propisi doneli su nove ja kaznenih poena predmet su posebne inspekcije koja

metode ispitivanja što je od proizvođača iziskivalo od- treba da posluži institutu za ocenu uslova za izradu

ređeni napor u izradi ispitnih uređaja. provodnika. Od rezultata ove posete zavisi očuvanje

Po dobijanju atesta proizvođač je obavezan da četiri znaka kvaliteta proizvoda.

puta godišnje primi inspektora u redovnu inspekciju Celokupan posao na atestiranju iziskuje i finansijske obaregistrovanog mesta proizvodnje (u našem slučaju veze proizvođača. Troškovi koji figurišu u našim odno-

OOUR). Obim uzoraka koji će se uzimati prilikom ovih sima sa jednim od instituta iz Zapadne Evrope, po os-

inspekcija određen je proizvođačevom proizvodnom novi propisa koji proizlaze iz harmonizacionih doku-

kategorijom za tu godinu (vidi tabelu 1). menata su sledeći:

— cena atestiranja tipa provodnika, Tabela 1 — cena poseta inspektora, | — cena uzoraka odabranih prilikom inspekcije, radi slanja u Institut, — cena transporta odabranih uzoraka, — godišnja taksa za održavanje važnosti atesta (prema proizvodnoj kategoriji mesta proizvodnje — OOUR).

Proizvodna kategorija Obim uzoraka po godini koje

(km) će ispitivati institut

do 3200 sda OE od 3201 do 8000 Planirani troškovi za ovu godinu koji proizilaze iz sa-

preko 8000 mog posedovanja atesta, kod Jednog od evropskih in stituta, za naše tri registrovane OOUR iznose: S 28000. Treba odmah reći da Je cena atestiranja tipa zanemarijiva u odnosu na ostale troškove koje ono prouzrokuje.

(Dužine uzoraka su 50 metara)

___U 325 Standardizacija 1982./br. 7-8