JUS standardizacija

6. UMESTO ZAKLJUČKA

Donošenjem regulative u oblasti obaveznog atestiranja protiveksplozijski zaštićenih električnih uređaja koji su namenjeni za upotrebu u prostorima ugroženim od eksplozivnih smeša, naša zemlja se uvrstila u red zemalja koje imaju organizovan sistem obezbeđenja kvaliteta ovih proizvoda.

Sprovođenjem u život Naredbe o obaveznom atestiranju S-uređaja, treba da budu postignuti sledeći pozitivni efekti: L

6.1 Jedinstveno regulisanje ove materije. Obaveznom atestiranju podležu svi protiveksplozijski zaštićeni električni uređaji, a ateste izdaje Savezni zavod za standardizaciju.

Činjenica je da do sada svi uređaji nisu bili atestirani u našoj zemlji i da su mnogi od njih ugrađivani bez prethodnog potrebnog ispitivanja i ocene. Takođe, još uvek — ateste (ili slične dokumente) izdaju i pojedine organizacije koje nemaju ni odgo-

“

varajući stručni kadar, ni potrebnu opremu za ovakva ispitivanja. Stupanjem nove regulative na snagu, treba da budu rešene sve nedoumice i lutanja u ovoj oblasti, aelektrični uređaji i instalacije ove vrste i namene, biće znatno sigurniji u eksploataciJI. 6.2 Olakšano uključivanje SFRJ u međunarodne, regionalne i druge nacionalne sisteme atestiranja. S obzirom da je Naredba o obaveznom atestiranju radena na principima usvojenim od strane Međunarodne organizacije za „standardizaciju (ISO CERTICO), a sama metodologija rada u sistemu obaveznog atestiranja definisana Zakonom o standardizaciji, ona je usklađdena sa međunarodnim sistemom atestiranja. Standardi na kojima Naredba bazira, usklađeni su sa standardima Međunarodne organizacije za standardizaciju u oblasti elektrotehnike. Sve ovo čini osnovu za naše nesmetano uključivanje u druge sisteme atestiranja i međusobno priznavanje rezultata ispitivanja i izdatih atesta.

PROBLEM NOVIH TEHNOLOŠKIH RJEŠENJA U ATESTIRANJU

Mir Miroslav Matasović, dipl. ing.

\

U tehničkoj se praksi razvojem tehnologija, razvojem električnih uređaja i sklopova dolazi do novih rješenja, koja optimalno rješavaju probleme pojedinih tehnologija ili određenog problema. Teškoće nastupaju u trenutku, kada cjelinu ili dio treba podvrgnuti obaveznom atestiranju, a korištena rješenja se osnivaju na novim spoznajama i tehničkim izvedbama, kojih se ne može naći u postoje ćim standardima. ,

Nema standarda — nema ispitivanja prema standardu — nema stestiranja. Naravno da se takav stav ne može prihvatiti iako on proizlazi iz pravne regulative. On je tehnički neprihvatljiv.

Postavlja se pitanje gdje je rješenje.

Pođimo od Zakona o standardizacijji. Duh Zakona je jasno izrazio činjenicu. da ako postoje opasnosti za

348

čovjeka i okolinu, da niko ne može preuzeti na sebe osobnu odgovornost za ljude i sredstva, a to drugim rječima znači, da se proizvodi koji mogu prouzročiti opasnost moraju atestirati.

Znamo, da se za nešto novo, nedovoljno poznato ( da bi se moglo poopćiti), ne može sastaviti dokument — propis, koji će dati čvrste odrednice. Ako se dakle ne može napisati i propisati standard, dolazimo u situaciju, da smo zakočeni u tehnološkom napretku. |I tu počinje raskorak između tehnike i pravne regulative.

Zašto?.

Zato što pravna regulativa jasno izriče što je pravno dopušteno — u konkretnom slučaju, da za nove tehnologije i rješenja nije moguće izdati atest, dok je s druge strane tehnički u potpunosti moguće zadovoljiti sve odrednice

Standardizacija 1982./br. 7—8