JUS standardizacija

— Proračun parovoda — Izolacija parovoda — Prenos toplote sa nosiocem toplote različitim od vode

Korišćenje toplotne energije

— Proračun potrebne količine toplote za grejanje

— Ekspanzione posude za postrojenja grejanja

— Tehnički uslovi za izgradnju. Instalacija grejanja

— Karakteristike. Armatrua za grejanje

— Armatura za grejanje; ventili sa termostatskom glavom — Regulacioni ventil za jednocevno grejanje: osnovne karakteristike

— Kućna podstanica vrelovodnog grejanja s regulacijom pritiska

— Kućna podstanica vrelovodnog grejanja sa umanjivačem pritiska

— Kućna podstanica vrelovodnog grejanja; bez regulacije pritiska

— Kućna podstanica za paru

= Protivstrujni aparati sa nosiocem toplote voda—voda i čeličnim cevima

— Protivstrujni aparati sa nosiocem toplote para—voda

— Pločasti protivstrujni aparati

— Ispitivanja termotehničkih postrojenja provetravanje i klimatizacija

— Klimatizacija i provetravanje; livene cevi i spojni elgmenti <=–ć e — ——

STANDARDIZACIJA I DIZALICE

Sreten Ristić, dipl. ing.

Pod standardizacijom u smislu Zakona o standardizaciji,

podrazumeva se donošenje i primenjivanje standarda, tehničkih normativa i normi kvaliteta. Za dizalice su na snazi pedesetak standarda i ,,Pravilnik o opštim merama i normativima zaštite pri radu sa dizalicama“.

Pravilnik je propisao Savezni savet za rad a objavljen je u „Službenom listu SFRJ“ br. 30 od 17. jula 1969. god. Od tada do danas došlo je do promene Ustava i donošenja Zakona o standardizaciji. Nadležnost za donošenje propisa o tehničkim normativima prešla je na direktora Saveznog zavoda za standardizaciju. Međutim, od tada je došlo do novih dostignuća nauke i tehnike i praktičnih iskustava. Nastale su neusaglašenosti između Pravilnika i standarda koji su doneti posle 1969. god. Zbog svega toga uskoro će Savezni zavod za standardizaciju dati na javnu diskusiju nacrt novog „,Pravilnika o opštim tehničkim normativima“,

Osnovna razlika, između sada važećeg Pravilnika za dizalice i novog nacrta, vidljiva je iz samog naziva. Važeći Pravilnik propisuje opšte mere i normative zaštite pri radu sa dizalicama a novi nacrt Pravilnika opšte tehničke

152

a I–—I–—I—CI II ———==02>— io ij ro o O:

normative za dizalice. Do ove razlike u samom nazivu došlo je zbog toga što je Zakonom o standardizaciji ovlašćen direktor Saveznog zavoda za standardizaciju da donosi propise o tehničkim normativima a republičkim zakonima o zaštiti na radu su ovlašćeni republički sekretari za rad da donose propise o opštim i posebnim merama zaštite na radu. Kako i postojeći Pravilnik svojim većim delom ustvari propisuje tehničke normative

to se i novi nacrt bavi istim pitanjima. Iz postojećeg

Pravilnika izsotavljena su samo poglavlja koja govore o obavezama radnika zaposlenih na dizalicama, kao što su dizaličari, signalisti, vezivači tereta i lica zaposlena na održavanju ı opravkama dizalica, kao i poglavlja o sredstvima lične zaštite na radu i ličnoj zaštitnoj opremi. Upravo ono što nije sastavni deo dizalice. Time su obuhvaćene i sve mere zaštite na radu u skladu sa čl. 29. Zakona o standardizaciji.

Ako se ima u vidu čl. 42 Zakona o standardizaciji, koji govori o ispravama koje prate proizvode u prometu, onda su se stekli svi uslovi da direktor Saveznog zavoda za standardizaciju propiše ispravu kojom će proizvođači

Standardizacija 1983./br. 5—6