JUS standardizacija
Primena standarda JUS A.A0.006
Standard JUS A.A0.006 nije sa obaveznom primenom, ali je urađen tako da se može i treba primenjivati prilikom oblikovanja oznaka u svim novim standardima, kako jugoslovenskim tako internim i granskim. Za proizvode standardizovane u JUS-standardima pravila utvrđena u ovom standardu su obavezna što je utvrđeno Uputstvom br. 1 direktora SZS i primenjuju se u svim novim i revidiranim JUS standardima. Prilikom usvajanja definitivnog teksta standarda JUS A.A0.006 komisija je konstatovala sledeće: 1) standard JUS A.A0.006 je samo osnova za utvrđivanje konkretnih oznaka za pojedine grupe i vrste proiZvoda radova i usluga u posebnim standardima (JUS, granskim, internim); komisije za JUS-standarde iz pojedinih grana i grupa (crna i obojena metalurgija, plastične mase, elektronske komponente, mašinski elementi i dr.) treba, prema ovom standardu da revidiraju ranije utvrđene OZnake, odn. da utvrđuju nove oznake u skladu sa ovim pravilima; odgovarajuće komisije za standarde treba da donose, na što širem planu, standarde za skraćene oznake na primer za: oblik isporuke proizvoda, boje, površinsku zaštitu i slične karakteristike koje se sada pišu u znatno dužem obliku, ili na raznim jezicima različito, ili na vrlo različit način a zbog nedostatka jedinstvenih skraćenica. Oznake izgrađene na način utvrđen u standardu JUS A.A0.006 i u odgovarajućim posebnim JUS-standardima za proizvode namenjene su korišćenju u sledećoj dokumentaciji: — u tehničkoj dokumentaciji (crteži, sastavnice, proizvodni i kontrolni postupci . . .), — u komercijalnoj dokumentaciji (poružbenice, računi, spiskovi rezervnih delova, katalozi, poslovna pisma .. .),
2
O)
Standardizacija 1984./br. 11—12
u oblasti materijalno-finansijskog poslovanja (kartice
materijala, spiskovi potreba i zaliha . . .),
— u nomenklaturama, počev od saveznih do internih,
— u internim standardima i ostaloj dokumentaciji gde se treba pozvati na odnosni predmet.
U vezi sa dilemama koje često postoje pri primeni ozna-
ka utvrđenih u JUS- standardima (u tački: ,,Označava-
nje“) potrebno je naglasiti sledeće: samo oznaka koja je
utvrđena u JUS-standardu za određeni proizvod u potpu-
nosti identifikuje taj proizvod a svaka druga oznaka mo-
že dovesti do dilema da li proizvod ispunjava zahteve od-
ređenog standarda ili ne, tj. do nesporazuma. Prema to-
me, JUS oznake se moraju primenjivati:
1) pri deklarisanju proizvoda kada proizvođač želi da saopšti da njegov proizvod ispunjava zahteve određenog standarda;
kada kupac želi da naruči proizvod po određenom standardu — u porudžbini, jer samo navođenje oznake proizvoda, koja je utvrđena u odnosnom standardu, obezbeđuje da isporučilac pravilno shvatiti njegov zahtev i isporuči standardizovan proizvod koji je kupac želeo.
2
Glavna primena JUS-oznaka proizvoda je svakao u osnovnoj tehničkoj dokumentaciji (crteži, sastavnice) u kojoj se definišu struktura, sastav i materijali za proizvod. Rubrike u toj tehničkoj dokumentaciji treba da se prilagode strukturi | dužini oznake predmeta prema standardu JUS A.AO0.006.
Primena standarda JUS A.A0O.006 je višegodišnji posao koji će obavljati u prvom redu komisije za standarde SZS i službe standardizacije u organizacijama udruženog rada, koje će oblikovati konkretne oznake proizvoda u skladu sa ovim standardima. Značaj ovog standarda je i u tome što su takav standard i njegova primena neophodna podloga za izradu jedinstvene statističke nomenklature proizvoda na nivou zemlje.
307