Nova Evropa

vora, import iz Nemačke morao je plaćati maksimalnu carinu, koja je ponekad i dvaput veća nego li minimalna, što naravno veoma loše utiče na import, jer poskupljuje importiranu robu, Prema podacima o našoj vanjskoj trđovini u godini 1920, iznosio je naš izvoz u Nemačku 7.58% našeg celokupnog izvoza, a naš uvoz iz Nemačke samo 1,45% našeg celokupnog uvoza, U godini 1921 situacija se znatno menja, lako nismo još imali trgovačkog ugovora, od našega celokupnoga uvoza u prvih 6 meseci prošle godine otpada na uvoz iz Nemačke 3,75%, dok je kod izvoza situacija još povoljnija ; od našeg izvoza, za prvih 9 meseci te iste godine, otpada na izvoz u Nemačku ništa manje nego 18,19%, ili skoro. jedna petina našeg celokupnog eksporta, Iz ovih podataka — koji nisu, kao što ćemo kasnije izneti, potpuno tačni — vidi se, da mi daleko više eksportiramo u Nemačku nedo što Nemačka eksportira u Jugoslaviju. Prema tom, imamo mi daleko više interesa, da je došlo do sklapanja trgovačkoga ugovora izmedju nas i Nemačke, neđo li Nemačka, i ne treba tek da naglašujemo, da smo usled toga što tako dugo nismo imali sa Nemačkom trgovačkog ugovora daleko veću štetu imali mi nego li Nemačka.

Nego, kako rekosmo, podaci koje naša statistika beleži o našem eksportu u Nemačku, i o nemačkom eksportu u Jugoslaviju, ne odgovaraju realnome stanju stvari, Naprimer, usled visoke carine (maksimalne), koju je morala plaćati nemačka roba, mnogo robe nije ni dolazilo k nama direktno kao nemačka roba, već je dolazilo preko Praga i Beča kao češka odnosno kao austrijska roba. Naravno da su kod tog najviše profitirali posrednici u Austriji i u Češkoslovačkoj u čijim je rukama bio veliki deo jugoslovensko-nemačkog prometa,

Sad, posle sklopljenoga ugovora, prestaje potreba za takvim posrednicima, te su svi preduveti tu da se izmedju nas i Nemačke razvije intenzivan trgovački promet, Dosta je setiti se da Dunav, kao jedna od najvećih prometnih arterija Evrope, direktno spaja centar naše agrarne produkcije sa konzumnim centrima Bavarske ı ostalih krajeva južne Nemačke. A. dodje li, jednoža dana, do izgradnje kanala Rajna—Majna—Dunav, onda će taj promet naravno još i znatno da poraste. Željeznička veza izmedju nas i Nemačke tako je povoljno postavljena, da izmedju naše pogranične stanice Jesenice i bavarske pogranične stanice prema Salcburgu udaljenost nije veća od 250 kilometara, Osim toga, usled valutarnih prilika, mi smo danas više nego ikada upućeni da svoje potrebe za 'industrijalnim artiklima (ukoliko nismo u stanju da ih sami podmirimo) importiramo iz Nemačke, Da su privrednici iz istočne Jugoslavije svoje potrebe namirivali u Nemačkoj mesto u zapadnim državama, mi danas ne bismo morali zavoditi moratorijum za plaćanje u inozemstvu, koji način pouzdano neće podići trgovački kredit naše zemlje u inozemstvu, niti je uopće jedan od najzgodnijih izlaza iz zamršene finansijsko-privredne situacije, : Е ____O nekoj ozbiljnoj nemačkoj privrednoj invaziji, držimo da danas ne može biti ni govora. Dok se opća politika jedne države vodi samostalno i čisto u interesu vlastite privrede, nema uopće opasnosti od

213