Nova Evropa

svoje države, i 1. d.. Ali je vrlo teško razumjeti borbu naprimjer Slovakia i бСећа, Malorusi (Ukrajinaca) i Velikorusd, Зтђа 1 Hrvat4, pa i Srba i Bugara; jer, sa tačke gledišta priznatih naučnih filoloških i einografskih istina, nije mogućno postavili nacijonajnu granicu izmedju Čeh4 i Slovaka, Malorusi i Velikorusš, a još manje izmedju Hrvata i Srba. Etnografski i jezično, to su cjeline koje imaju sve uslove za formiranje jedinstvenih nacija. Kad se ove plemenske grupe i njihove razlike uporede sa razlikama koje su nekada postojale izmedju francuskog Juga i Sjevera, izmedju njemačkih Prusi i Bavaraci, izmedju talijanskih Pijemonteza i Кајађгеха, čovjek sa zaprepašćenjem stoji pred fenomenom slovenske tragične neuvidjavnosti. Jer, dok su germanska, talijanska, i francuska plemena prebrodila i odstranila ogromne jezične, emografske, i mentalitetne razlike, i formirala jedinstvene velike nacije i države, koje su dovoljne da obezbijede avoje egzistencije i da u krupnim pitanjima svjetskog mačaja vode odlučnu riječ, dotle i jedmstvena — 3po najsuptilnijim odlikama — 3slovenska plemena vode potmulu ili otvorenu borbu izmedju sebe u svojoj sopstvenoj kući. Već vjekovima se pokazivala tendencija i preduzimale mjere — maročito tokom 19. vijeka — kod srodnih germanskih, kod italijanskih, francuskih, i drugih plemeniš, da se spajanjem manjih plemenskih organizama formiraju velike nacije, koje obuhvataju i srećno koordiniraju sve lokalne plemenske osobine i odlike, čineći ih tako bogatstvom. i izvorom veličine cijele nacije. Kod Sloven4, medjutim, zapažamo sasvim suprotne tendencije. Dok velike evropske nacije idu, sasvim iprirodno i logično, od manjega ka većemu, slovenska iplemena pokazuju težnju razilaženja i odvajanja i tamo gdje uistinu ne postoji nijedan ozbiljan objektivan razlog za to.

Bilo je jedno vrijeme kad se ozbiljno pomišljalo, da su i slovenska plemena ı narodi preživjeli svoj dječji uzrast neozbiljne svadje i koškanja. Bio je to uspješan talas oduševljene borbe za oslobodjenje ispod tudjinskog jarma, pri čemu su se tražili uzajammi nasloni i veze. Što se više približavao Svjetski Rat, tim je slovenska aolidarnost zauzimala sve odredjenije, sve željenije i utježnije, oblike. Saradnja Slovenaca, Hrvata ı Srba bila je toliko prima da se već nikako nije razlikovala posebno srpska, posebno hrvatska, ı posebno slovenačka, osobenost: svi su istupali zajednički kao Jedinstven organizam, što u stvari ı jesu. Govorilo se samo o zajedničkim, jedinstvenim, srpsko-hrvatako-slovenačkim —- jugoslo-