RTV Teorija i praksa

njegovih performansi. Zato se i može reći da način na koji ti sistemi deluju jeste rezultat inherentnih tehnoloških karakteristika sistema, koje su, naravno, uslovljene početnim (prvobitnim) software-dizajn-odnosom prema željenoj funkciji samog televizijskog medija, što, opet, znači da tehnološko-strukturalne odluke mrežno-relejnih televizijskih sistema stvaraju političke i ekonomske odnose koji uslovljavaju prirodu samog programa a ne vice-versa. Sa ovakvim saznanjem, dalje, posle elementarne analize, treba reći da su relejno-mrežni televizijski sistemi kakve danas imamo u svetu, strukturalno nezdravi. Tu tvrdnju može potkrepiti teorija sistema koja u zdravim sistemima nalazi sledeće osnovne karakteristike: 1. podržavaju široku raznolikost formi, odnosa, komunikacijskifi kanala, napetosti, protivrečnosti itd., što znači da ne trpe uniformnost; 2. kompleksni su ane jednostavni; 3. minimizuju redundanciju (ponavljanje) i kao takvi negentropični su; 4. simbiotičkog su ane kompetitivnog (takmičarskog) karaktera; 5. ispoljavaju tendenciju ka decentralizaciji i heterogenosti; 6. stabilni su kao rezultat gore navedenih karakteristika. Već u poređenju sa ovim elementarnim zakonitostima zdravog sistema „relejno-mrežna” televizija otkriva se, kako je Šamberg naziva, kao „televizija-čudovište” (beast-television). Naime, forme relejno-mrežne televizije simplicističke su i proste i kao takve izuzetno su redundantne: svaki program (kanal) emituje u stvari, po obliku, a često i po sadržaju, potpuno istovetne emisije kao i drugi programi (kontakt-emisije, serije, vesti, reklame, itd.). Ceo relejno-mrežni televizijski sistem kompetitivan je, odnosno takmičarski orijentisan, do maksimalnih granica. Istovremeno, ovakav sistem je centralizovan i veoma nestabilan. Veštački tehnički standardi garantuju centralizovan hardware koji, naravno, pristupačnost sistema smanjuje na potpuni minimum. Astronomske cene tehnike i njenog održavanja, kao i često prenaduvane „autorske” naknade, dovode do toga da pola sata televizijskog vremena u SAD košta najmanje 60.000 dolara, ne računajući troškove proizvodnje same emisije koja se u tom vremenu emituje (u našim uslovima ova cifra ne može se kretati ispod 20.000 n.din. po minutu). Nije zato ni čudo što su mnogi pronašli velike sličnosti između načina na koji je nekada sveštenstvo, u početku, kontrolisalo