RTV Teorija i praksa

sredstava kao što su blenda i rez. Sva ova sredstva primenjivana su iluzionistički, najčešće realističko-psihološki. Sličnost sa režijom u pozorištu najviše se ogledala u tome što je veći broj režisera istovremeno radio i u pozorištu i u dramskom studiju. Ova situacija se znatno promenila sredinom šezdesetih godina. Novim tehničkim medijima stoje ~na raspolaganju” 1 široke mogučnosti stereofonije i beskrajno elastične analitičke i sintetičke metode proizvođenja zvuka, koje su se razvile zajedno sa elektronskom muzikom. 2 Ovaj brzi prodor akustičkih sredstava postavio je znatno specijahzovanije zahteve režiseru radio-drame. Uz opštu diferencijaciju senzibilnosti radio-režije pojavljuje se i napuštanje ranijeg, opšteg, realističko-psihološkog stila oblikovanja. Time se dolazi do razvijanja različitih načina realizacije koji posebno omogučuju isticanje kreativnih osobenosti pojedinih režisera, PREDLOŽNI KARAKTER RADIO-DRAME Proširenje medija zajedno sa specijalizovanjem zahteva koji se postavljaju režiseru i isticanjem značaja akustičkog kvaliteta radio-drame nije ostalo bez uticaja na tekstove za radio. U osnovi se u okviru ovog razvoja mora obratiti pažnja na promenu funkcije teksta (za radio-dramu). 3 Dok je tekst za radio ranije predstavljao medij za intencije autora ka (u ono vreme) novijim raspoloživim sredstviraa za jednu

3 Fur die eiektronische Musik - Za elektronsku muziku, upor. Kaegi str. 88.

i Zbog jednog nastavnog zadatka Visoke autorske škole u Ulmu imao sam priliku da eksperimentišem u Simensovom studiju za elektronsku muziku u Minhenu... Sprijateljio sam se sa ton-majstorom, koji mi je prikazao veliku skalu mogučnosti studija, skoro kolekciju uzoraka. Postoji dve hiljade osnovnih programa i oko milion i po kombinacija. (Porther, Schallspielstudien - Zvučne studije, u: NH esejima, str. 63).

2 Kaegi, was ist eiektro-105. 113