RTV Teorija i praksa

okoline zameni slikom neke opšte, uopštene i samim tim fiktivne okoline, te oni, kao takvi, predstavljaju neku vrstu analitičkog svedočanstva vremena. Kada se u ovakvim programima koriste neposredno usvojene i otkrivene pojedinosti, radio i televizija postaju sredstva dubinske politizacije. Istovremeno, dostavljanjem obrazaca neposrednog, istraživačkog opažanja i iz njega izvedenog kritičkog mišljenja, oni dostižu viši nivo i postaju sredstva proširene kritičke svesti primalaca poruka U kontakt-programima i direktnim prenosima dve su komponente jednovremenosti; istovremenost posmatranja i akcije i trenutačnost opažanja te akcije od strane gledalaca i slušalaca u isto vreme. To bi, ujedno, bila i neka vrsta glavne karakteristike ovakvih programa: prostorno-vremenska neprekidnost saopštenja s jedne strane, i mnogomilionski auditorij s druge. U drugi plan se stavlja simbolika događaja a u prvi komunikacija sa promenama koje nastaju trenutno i na licu mesta. Priroda ove vrste programa protivi se več gotovim, oformljenim obrascima Ovakvo razmišljanje možemo potkrepiti opisom protoka vremena sa, recimo, ne tako davno završenog Mundijala. Ne samo da su u tim trenucima milioni učesnika u događajima (kao auditorij) u različitim prostornim i vremenskim udaljenostima živeli u realnom vremenu, več su ga i preživljavali, Na taj način rođen je hovi stepen neposrednosti, nagovešteno je novo proširivanje granica uz efekt „ovog trenutka”, karakterističan za „žive” programe. Radio i televizija su u mogućnosti da kroz kontakt-programe i direktne prenose milionima slušalaca i gledalaca proslede svoju interpretaciju događaja u neponovljivom trenutku njegovog zbivanja. Svaki kasnije emitovani snimak nije isto što i sam događaj u nastajanju. Stepen istinitosti, realnosti slike postaje moguč u trenutnoj komunikaciji prilikom sjedinjavanja s događajem u trenutku „umetničke interpretacije”. Ovakvi programi navode auditorij ne samo da živi u sadašnjem vremenu već i da psihički preživljava sadašnje vreme, uvlače ga u komunikaciju, socijalno orijentišu i socijalizuju, rekreiraju i obrazuju. OTVORENO DELO I STEREOTIPI Suština kontakt-programa i direktnih prenosa leži, pre svega, u ostvarivanju slobodne i autentične komunikacije, te stvaralaštvo u njima možemo posmatrati kao novo, otvoreno stvaralaštvo. Sa jedne strane je auditorij - primalac poruka, kao „nepreobražena” realnost, a s druge je pošiljalac poruka, sa svojim „preobražavajućim” dejstvom. U njihovoj sintezi dolazi