RTV Teorija i praksa

posiojati bez vremenske dimenzije koja se ostvaruje slušanjem. Žerar Žene je u svojoj studiji Figure razlučio dva načina prikazivanja, pričanje nekog događaja i opisivanje nekog predmeta, utvrdivši da ova dva zahvata predstavljaju dve slične operacije. Najznačajnija razlika sastojala bi se u vremenskom sledu reči kojima se oni služe. Naracija se vaspostavlja kao i vremenski sled događaja, dok opisivanje mora da kroz reči koje se rađaju jedna za drugom pruži sliku predmeta koji se, istovremeno, jedni pored drugih nalaze i u prostoru. Prema tome, narativni jezik odlikovao bi se nekom vrstom vremenske podudarnosti sa predmetom o kome se govori, dok, kada je reč o opisnom jeziku, do takvog podudaranja između njega i njegovog predmeta nikada ne dolazi. To se u istoj meri može odnositi na radio-dramu: raznolikost odnosa koji mogu postojati između vremena zbivanja i vremena pripovedanja može da umanji specifičnost narativnog predstavljanja (tada imamo posla sa direktnim prenosom). Još je Aristotel primetio da se jedno od preimućstava pripovedanja (govora u radio-drami) nad prikazivanjem na pozornici sastoji u tome što pripovedanje može da prikazuje više istovremenih događaja U radio-drami ovo prikazivanje više istovremenih događaja ne proizvodi se čitanjem, već razumevanjem teksta posredstvom njegovog mehaničkog prenošenja. Bez sumnje postoji jedna vrsta poziva, ali on može da dođe od samog dela; čutljivi poziv koji u opštoj graji nameće ćutanje, koje slušalac čuje samo odgovarajuči na njega, koje ga apstrahuje od uobičajenih veza i koje ga okreće prema prostoru. Zadržavajući se, slušanje postaje približavanje, očaran prijem plemenitosti i dela, prijem koji uzdiže delo do bića i čini od prijema „ushićenje u kome se izražava delo. Slušanje je taj boravak i

31