Topola

jvmc tura que, o redu riječi; * navlast. ro đ, pleme. serio, adv. [serius] zbiljski, za zbilja. Seriphus (-os), i,/. [Ztoitfog] Šerif, otok u Egejskom moru. Odt. -j- -pliius, adj. serijski; supst. ■phius, ii, m. Šerifljanin. serissime, pogl. 3. sero i serus. 1. serius, adj. zbiljki, res; (Tib.) verba; pl. supst. n. seria, zbilja, Joca, atque s. cum alqo agere; s. ac jocos celebrare; quicum joca seria, ut dicitur; se. agimus, o pouzdanu prijatelju; t per seria et ludum; * amoto seria ludo quaerere; * vertere seria ludo, zbilju tragedije zamjenjivati šalom satirske drame; * explicuit vino contractae seria frontis; (Tao. Germ. o. 21.) aleam sobrii inter seria exercent, kao stvar zbiljsku; -J- (rjeđe) sing. res in serium versa est. 2. serius, pogl. sero i serus. sermo, onis, m. [l. sero] 1) razgovor, quaerere sermonem; Ter.; conferre, instituere s. cum aliqo; habere sermonem; ut tanquam a praesentibus coram haberi s. videretur; fit s. inter eos; in istum s. delabi, in eum s. indicere, venire; aditum sermonemqe defugere; alqd crebris sermonibus usurpare; alqd omnibus s. ferre (pomivjati); alqd omnium sermone celebratur; cum alqo complures dies in sermonibus versari de alqare; sermonis alqm aditum habere cum alqo; jucundus mihi est sermo literarum tuarum, pismeni razgovor. Navlast. učeni razgovor, disputaija, s. oritur ab alqa; habere s. cum alqo de amicitia; in sermonem ingredi; vocare alqm in longum s.; i ono o Čemu se razgovara, mitte s. istum, ne govori o tom; Cataplus, s. illius temporis; (Plaut.) filius meus s. est per urbem, svima j e na jeziku; (Prop.) nunc inter eos tu s . 2) obični, prosti govor, plenus sermonis orator; (Hor.) neque si quis scribat, uti nos, sermoni propriora, putes hunc esse poetam; (Hor.) s. humilis, pedester, merus; navlast. o govoru u komediji, pak Horaeije o svojim satirama i epistolarna radi jezika, koji je gotovo proza prema poetičnomu; sr. Hor. ep. 1,4, !, 2. nostrorum s. candide judex, 2, 60. Bioneis s. et sale nigro, gdje treba misliti na satire, ep. 2,1, 250. Nec s. ego mallem repentes per humum quam res componere gestas etc., gdje se misli na pisma ; (rijetko o govoru u užem značenju, koji se primiče običnu razgovoru, sermoni, quem apud municipes meos habui, Plin. ep. 1,8, 3. 3) govor svjetine, govorkanje, glas, vulgi, hominum; s. atque fama; dissipatur s. tota Asia; refrigerato levissimo s.; venire in s. hominum, doći na jezik; sermones lacessere, zd-

metnuti, dare sermonem alcui, dati komu povod govoru; sei'mones praebere aliis; (Tao.) materiam sermonibus praebere ; aliquid oratione mea sermonis in sese aut invidiae esse quaesitum; minus sermonis sabiisem; reprimere sermones, (Cael, u Cic. ep.) retundere; exhaustus est s. hominum; ferte sermonibus et multiplicate fama bella. 4) jezik, narječje, elegantia sermonis; s. festivus, elegans; fuit in Catulo s. Latinus; sermoni Persarum se dedidit; s. eo debemus uti, qui natus est nobis; ejus libri sunt Graeco s. confecti; quae philosophi Graeco s. tractassent; (Hor.) sermonum honos et gratia. sermocinor, dep. 1. [sermo] razgovarati se; -}- učeno se prepirati. sermunculus, i, m. [dem. od sermo] blebetanje, bpaddnj e. 1. sero, (serui), sertum, 3. 1) svezati, nizati; ali tako samo u partic. perf, loricae sertae, oklopi lančenjaci, pak supst. serta, orum, n. (rijetko * -tae, arum, /. se. coronae) vijenci. 2) tp. vezati, nizati, slagati, viti, ordo rerum humanarum seritur fati lege; causa causam ex aeternitate serens; s. colloquia cum alqo, orationes populares, Liv.; fabulam argumento pogl. argumentum 1); * in verbis serendis; * multa inter sese vario sermone s.. dogovarali se među sohom; (Liv.) haec inter se primo in circulis serentes. 3- s6ro, sevi, sStum, 3. 1) sijati, saditi, frumenta; -}• frumentum; ut tantum decumae sit, quantum severis; oleam et vitem, arbores, surculos; in jugere agri Leontini medimnum fere seritur perpetua atque aequabili satione; agri molliti et oblimati ad serendum; * semina; * hordea campis; * conducta tellure s. = zakupljenu njivu težiti ! multa erant inter eum locum manu sata, quibus interim jumenta pasceret; * satas alia traducere messes; * supst. s&ta, orum, n. usjevi, njive, nasadi; u posl. (Plaut.) mihi istic nec seritur nec metitur, odanle mi ni koristi ni štete, ne marim za to; također posijati, nasaditi = conserere, quot jugera sunt sata; * s. arva; * sulcos. 2) prenes. o živu: rađati, samo u gerund. i partio, perf. pas., Tertullae nollem abortum; tam enim Cassii sunt quam Bruti serendi; exstitisse quandam maturitatem serendi generis humani; quod sparsum in terras atque satum divino auctum sit animorum munere ; non enim temere nec fortuito sati et creati sumus; terrane tibi hoc nebuloso et caliginoso caelo aut sata aut concreta videtur tanta vis memoriae; (Liv.) non sanguine humano sed stirpe divina satus; * satus sanguine divum, * gente deum; * sati Curibus, rodom

973

serio—sero