Topola

iz mjesta Cures, * Anchisa satus, sin A. = Aeneas; * Hammone = Jarbas; * satae Pelia, * sata Nocte i nal.; * ille, satum quo te mentiris, Achilles; * Ilia cum Lauso de genitore sati; * largo sati Curetes ab imbri; * aetas aurea prima sata est; * hic satus ad pacem; * Bacchum satumque iterum solumque bimatrem; u prti., sijati, saditi, rasijati, utemeljiti, osnovati, uzrokovati, zadati, alcui negotium, Plaut.; ergo arbores seret diligens agricola; vir magnus leges, instituta, rem publicam non seret; serendi etiam mores nec scriptis omnia sancienda; qui diuturnam rempublicam s. conetur; seremus igitur aliquid tanquam in inculto et derelicto solo, o pisanju ; (Liv.) civiles discordias, mentionem, ydjesto spominjati, bella es bellis, crimina in senatum apud infimae plebis homines; * rumores; (Verg.) crimina belli; invidiam in alios, Tac.; causam discordiarum, Suet.; opinionem, Just. 3. sero, adv. [serus] kasno, do eno, p ozno, prekasno, s. post tempus venis, Plaut., domum bene potus seroque redieram; s. facturos clamitabat; s. a no stlis poetae vel cogniti vel recepti: factus est consul bis, primum ante tempus, iterum sibi suo tempore, rei publicae paene sero; s. est; posl., sero sapiunt (sc. Phryges = Trojani); aomp. serius, a) kasnije, s. quam crudelius; biduo s.; paulo s.; s. aliquanto; * s. ocius, * s. aut citius, b) podocno, pokasno, s. a terra provectae naves; venire; sup. serissime, ut quam s. ejus profectio cognosceretur. serpens, tis,/. [serpo] kadšto m. zmija [sr. serpo 1); anguis, coluber]; kao zvijezde, z m aj među velikim i malim kolima, 00. serpentigena, ae, m. [serpens-gigno] zmijinji porod, jednom Ov. met. 7, 212. serpentl-pes, gdis, adj. zmijonog, jednom Ov. trist. 4,7, 17. serperastra, orum, n. upr. ravnalice daščice, kojima su ravnali krive noge djeci; šaljivo u Cio. Alt. 7,3, 8. o časnicima njegove kohorte, koji su morali na uzdi držati vojnike. serpo, serpsi, serptum, 2. [f’parto] 1) puzati, plaziti, quaedam bestiae serpentes, quaedam gradientes; * s. per humum; * imo humo; * in platanum. 2) nedpaženo, potajno se kretati, gmizati, vijugati se, krivudati se, navlast. o ognju, o fiz. i moralnom zlu, a gdješlo i o dobru, koje se ne opaža, * tacitis qui leniter undis placidis per vada s. aquis, o Oidnu; * (Ister) tectis in mare aquis; vitis multiplici lapsu et erratico,- hanc sine tempora circum inter victrices hederam tibi s. lauros; flamma per continua serpens uno re-

pente incendio omnia hausit; ignis latius; s. res, s. res latius; s. facile injuria et peccandi consuetudo; hoc malum obscure; hoc in immensum, u neizmjerno ; s. hic rumor sa slijedećim upravnim govorom. ; * fama per coloniam; s. nescio quomodo per omnium vitas amicitia; si paulatim haec consuetudo s. ac prodire coeperit; serpet hoc malum longius quam putatis; caritas generis humani s. sensim foras; ecce autem s. coepisti, o govorniku, koji se po tiho dalje masa; * serpitque per agmina murmur; * dira per incautum s. contagia vulgus; navlast. u Hor. o pjesniku, koji prostim i običnim govorom piše, humu * f serpyllum, i, n. dušica (trava, thymus serpyllum Linn.). serra, ae, / pila (testere). Serranus, Ser an, pridjevu plemenu, Atilijevu. serrati, orum, rn. (so. nummi) [serratus, adj. serra] narezucani srebrni dinari, jedn. Tao. Oerm. 5. serrula, a e,/, dem. od serra gdje pogl. Sertorius, Q., Serior ij e, pristaša Marijev ■i vrstan vođa, koji se u Španiji dugo borio sa silom Sulinom, dok nije od Perpene na prijevaru übijen; adj. Sertorianus, Sertorijev. serta, sertae pogl. 1. sero. 1. serum, i, n. sur utka, Verg. 2. serum pogl. serus 1). serus, adj. s (rijetko) komp. i •}• sup. 1) dockan, kasni, s. gratulatio; bellum serius; * serus abi; * o seri studiorum, koji se kasno na nauk dajete; (Liv.) supst. serum, i, kasno doba; rem in seram trahere, zadocniti se; erat s. dici kasno doba dana; extrahebatur in quam maxime s. diei; (Tnc.) sero diei; s. hostis; s. spes, portenta, koja se kasno vrše ; * s. platanus, star; * ulmus, sporo rastući; * bellam, dug; * s. vires ad fortia, spora snaga na junaštvo : * seram dare quietem, kasno ići na počinak; * nocte natat caeca serus freta; * libertas, quae sera, tamen respexit inertem; * s inf., versare boves; također * serum, * sera (pl.) adverbijalno kasno. 2) zadoonile, kasne, Kalendae, bellum; * poenitentia; * serus venis serva pogl. servus. servabilis, adj. [servo] koji se mos e sp čisti, jednom Ov. trist. 4,5, 21. sSrv&ntisslmus, adj. sup. [ partio . servans od servo] veoma pazeći, vršeći, aequi, jedn. Verg. Aen. 2, 27. servatio, onis,/. [servo] paženje, jednom Plin. ep. 10, 120. servator, oris, m. [servo] čuvar, izbavitelj, spas, rei publicae; patriae; -j- sui; * mundi; * salutis; sequentibus cunctis servatorem liberatoremque acclamantibus, Liv.

974

sero—servator