Topola

in ejus fidem venire; s ut, voce et manibus significare coeperunt,ut demitterentur; s quaest. indir.; s pogodbenom rečenicom, ut (anseres) significent, si fures venerint; s. inter se et colloqui, dogovarati se pogledom i licem ; utor, ut quam maxime significem, pluribus; eorum ornatus in iis regem neminem, Nep.; fumo significatur. Navlast. n) buduće obj avljivati, obznanjivati , futura; * quid sibi significent; trepidantia consulit exta; ut jam puerilis tua vox possit aliquid significare inimicis vestris, quidnam, cum se corroboravit, effectura esse videatur, b) o riječima i nal., značiti, naznačivati, uno verbo duae res significantur; carere hoc significat, signo, !. [signum]/) blljeziti, naznačivati, sonos vocis; quasi s. animo suam speciem; * s. humum limite; * summo vestigia pulvere, ostavi'i tragove na vrbu pijeska; * rem carmine; * caeli regionem in cortice; * nomina saxo, urezati; * s. humum pede certo, stupati po z. Navlast. a) pečatiti, libellum,- sicut erat signata (epistola); volumina; * utvrditi, uglaviti, jura, b)o novcu: kovati, pecuniam signo; argentum signatum; odt. * utuviti, signatum memori pectore nomen habe; animo s., quodcunque sit in corpore mendae. 2) tp. a) oblij ežiti , označiti , * ossa nomen s.; * fama loco signata, b) * opaziti, uočiti, ora discordia sono; se signari oculis; simul ultima s., ugledaju, uoče. c) * iskititi, suo superum honore. signum, i, n. 1) oblij ezj e, biljega, znak, quae assolent s. esse ad salutem, Ter.; signa doloris ostendere, signum doloris mittere, pokazati; * signa morborum; * dicam signa tibi; * dicere alqd signo; * 1 qui nutu et signis; fures earum rerum, quas ceperant, signa commutant; nullum s. luxuriae videre poterat; signa et notas ostendere; (Ter.) signa ostendam haec, igračke (crepundia), sto su ih običavale u škrinjicu dodavati izloženoj djeci, ne bi li se po tom jednom opet poznala [sr. monumentum d)]; * pecori s. imprimere; * juvencam nullum servitii s. cervice gerentem, o jarmu; (Tao. Oerm. o. 7.) effigiesque ets. quaedam (= efflgiesque quae sunt signorum loco) detracta lucis in proelium ferunt; quae signo sunt omnia; quod est signum ; (Ter.) magnum quoque s. est; id, hoc signi est, erit s aec. o. inf; u Quini, signa rerum (opp. argumenta), pravi dokazi; * signa pedum i samo s. (tragom) sequi. Navlast. a) znak budućeg a, znamenje, habere s. ex alqa re; habere quasi s. quaedam et notas, quibus judicarent, b) znamenj e čemu, da se čini, signum dare cantandi, pjevanju (sr. significatio); (Plaut.) oculis mihi s. dedit, ne se appellarem, na-

mignuo mi. Naročito u vojničkom govoru: vojvodin znak, zapovijed, signo dato; dare s. profectionis, proelii committendi; dare s. receptui; s. tuba dare; canere signa jubere, signa canunt, concinunt, ea signa, quae receptui canunt fsr. cano); sonus signorum; signa proponere, itineris pugnaeque, * efferre belli signum ex arce = tessera, lozinka, * it bello tessera s.; -J- s. Felicitatis (lozinku„sreća 1 j dare, -j- s. petere; i zastava, ab signis discedere, relinquere s., uteći; signa inferre pogl. infero 1); signa conferre etc., pogl. confero; signa convertere pogl, converto I) 1) ; s. infestis concurrere; sub signis, ndvrstam; signa ferre, tollere; movere, krenuti vojskom, poći ; signa servare, ostati; signa legionis constituere, ustaviti; signa legionum consistunt; * late ferre signa militiae (o Veneri) širiti vlast; melon, odio vojske, kohorta, manipul, milites unius s. ; terror Latinorum signa turbavit. 2) umjetno načinjeni: kip, (uopće o plastičnom djelu; sr. statua). Po tom prilika na pečatu, pečat, integris s. = neraspečaćen (opismu); sub signo habere; signoque (epistolae) detracto. 3) nebesko znamenje, zvij ezda , in signo Leonis; signorum ortus et obitus; s. omnia stellaeque; tempestates saepe certo aliquo caeli s. commoventur, * s.. pluviale capellae; * nox caelo diffundere s. parabat. Sila, a e,/. Sila, u Brutiju, planina. Silanus pogl. Junius. Silii rus, i, m. \2lo.aoLg\ Silar, rijeka u Lukaniji, s. Sele. silentium, ii, n. [sileo] J) tišina, mucanje, šućenje. (pogl. sileo), silentio ili cum s. audiri; in silentio, s. profectus, aggredi; lex perfertur s.; silentio alqd praeterire, transire, (Jusi.) praetermittere, (Tao.) alqm transmittere, mukom premuoali; oratio silentio praeteritur, šuteći prijeći; silentio praetervectus sum periculosissimum locum; (Quini) quam altissimum s.; laudem ab oblivione hominum atque a s. vindicare; silentio frumentum suum quam plurimo vendere (Cio. off. 3, 12, 50.) premucnvši osobite stvari; silentio patrum edicitur dilectus, uz mucanje senatora; facere s., pogl. facio I) 1) b); ceteris s. fuit, s. facta, nasta mucarfje; s. est de alqa re, muči se o čem; * s. facta linguis, zapovjeđeno je; * inulta s. noctis, * ruris; * per amica s. lunae, na ugodnoj tišini po mjesečini; (Ter.) silentium dare, komu za volju mučati; * alta s. rumpere ; (Liv.) s'ientium tenere, obtinere, f intra s. se tenere, * agere alta s. ; * suadere silentia digito ; * fido s. sacris, o tajnoj službi (misterija) Oibele; navlasl. t. t. augurskoga jezika, kad ništa ne

981

signo —silentium