Vojin

404

БЕСБДА

хер слободу морамо сматрати за нешто надвише и 1шузвишенте. „Боље 1С и мршсти иего ли робовати" рекоше наши оцеви , кад се дохватише зелена луга и добра оружла, тс нотиснуше љутс мучитеље и мрске крвопше са сво1ега прага и огњишта, са прага и огњишта рекох господо 1ер дотле достиже њиова малсна и ако витешка снага. Кад тад и мићемо рећи морати „боље 1е и мри1ети него ли до века страховати" па ћемо се морати латити ору®1а и поћи примером наших отаца, кот са малом снагом велика дела починише. Ја навлаш рекох „страховати" а нектедох рећи робовати, 1ер ктедох поштедити и сво1а и ваша осећања. Али баш да узмемо госиодо па да се са свим озбиља питамо шта 1е то, кад се 1една или нише силних и већих држава наметне мањим државама за заштитника, за покровитеља, за старатеља? Ко потребује господо, старатеља и заштитника? ваљда не људи зрели; ваљда не људи слободни?! Старатеља потребу1у луда и незрела деца, или сви они, кошма нше разумно дозволити да врше своју вољу. Е па кад 1е тако онда шта значи на просто старатељство или покровитељство? незначи ли то исто што и господарство или каква Је разлика између покровителства већега и силшиега, од његова господарства ? Баш никаква. И 1едно и друго значи подчињавање наше воље под вољу другога, у првом случа1у што господар тако заповеда, у другом што високи покровитељ тако жели. А подчинити сво1у вољу под вољу другога значи опет лишити се слободе. С' тога господо народи, кот иризна1у сузе-