Branič

Број 4.

,Б Р А Н И Ч"

Страна 75

примио на себе меничну обавезу — § 108. трг. зак. Кад се све ове утврђене околности доведу једна с другом у везу онда Апелациони Суд налази да нема доказа о томе, да је опт. В. средством лукавства и у намери да повериоца оштети извршио дело из § 253. т. 1. крив. зак. Позивање прв. суда и на сведоке Ј. С., А. И. и М. Ш. којима је оптужени причао да је овакву меницу издао прив. тужиоцу само зато, да би рок могао продужавати, без утицаја је остао, што сви ови сведоци тврде да се том приликом оптужени није одрекао меничног дуга, на против, да је пред њима признао да дугује по меници прив. тужиоцу 50.000 динара само да моментално није у могућности да дуг плати(протокол претреса бр. 20919. § 224. крив. суд. пост.), а прив. тужиоцу су и онда стајала закона средства да своје потраживање обезбеди и исплату издејствује; као што је то доцније судским путем и тражио, којом приликом дужник оптужени — свој дуг није порекао већ га је на против признао, а Касациони Суд, у I оделењу, решењем својим бр. 9197 оснажио је ово решење Београдског Апелационог Суда бр. 6099. Д. Д. Бранковић Доказна снага есконтне лнсте, с обзиром на трговачкн закон и трговачко обичајно право*) Есконтна листа ни с формалне, ни с материјалне стране није дотакнута у нашем за конодавству. Она је чисто творевина трговачког обичајног права, и тај трговачки обичај у свему је судска пракса признала и примила. У „Бранич"-у за фебруар тек. год. објаснили смо, да есконтна листа није ни уговор, зашто се обично сматра, а није увек ни облигација. Она је писмени доказ за постојање усменог уговора о меничном интересу. Трговачко обичајно право је узело да сопственост меничног писмена и есконтне листе, која прати менично писмено јесу довољан доказ, да је ималац оба писмена једна уговорна страна, а потписници на листи да су друга уговорна страна. За оволико је актуелан трговачки обичај тачан у колико сматра за обавезана само ова лица, — али овде има нешто, што се узима и преко овога, а то је оно што нема свога правног оправдања. Трговачки обичај узима, да и преко лица ангажованих у поменутом уговору есконтна листа има ту снагу да обавеже апсолутно сва лица која фунгирају на меници, а то није тачно само за толико, што у ову обавезу могу доћи

само правни последници тих повлашћених лица из меница, а никако и они пред њима, који за есконтну листу могу и не знати, а све ово по ономе простом правилу, да нико на меници нема већих права од оних, која је од свог претходника добио. У допуну поменутог ранијег свог чланка о доказној снази есконтне листе, више ради опредељивања правне природе њега непомињемо, да она по својој спољашњој форми највише личи на признати трговачки рачун. Ево зашто: и ако се у већини случајева извод трговачке књиге шаље дужнику на евиденцију и признање у исто време, ипак трј рачун не мора увек бити дословце веран извјд из трговачке књиге. Тај и такав рачун који се шиље ради евиденције може бити текстуално скраћен извод из трговачких књига и може садржавати само означење дуга и узете робе, или чак само означење дуга. Сад на дужнику је, да ли ће се задовољити таквим рачуном, или ће тражити опширније извешће (а најбоље сам извод из трговачке књиге). Ако дужник призна тај рачун, онда је он потпун доказ и без обзира на његову форму. Овде се потпуно може рећи да је трговачки обичај стварно један користан шаблон, који није противан закону и увео га у судску праксу. Дакле, есконтна листа, и ако није извод из трговачких књига, тим фактом што је потписата од дужника, по доказној снази равна је признатом трговачком рачуну. Као и код обичног рачуна који се шаље на признање, тако и овде, није потребно да есконтну листу потписује и поверилац кад иначе није сумња, да је исправа у корист повериоца, који је држи и у чијој је својини.*) Бор. А. Милојковић У радњи оптуженог, као жељезничког службеника, што је пошао са својим радницима на вагонету без претходне дозволе за путовање од жељезничке станице, па се нд путу вагонет сударио са жељезничкоЛ машином која се са маневрисања враћала из суседне станице, и том приликом при судару погинула два лица, стоји дело из § 302.Крив Зак. Првостепени Суд пресудом својом бр. 24147. нашао је да у радњи оптуженог Ст. Н., десетара 21. дружине Дирекције Државних Жељезница, што је на дан 3. новембра 1925. год. око 6 часова у вече пошао са својим раденицима на вагонету ка караули бр. 90. не добивши у смислу чл. 174. тач. 457. Правилника о саобраћајној служби

*) Уредништво оставља писцу одговорност за тачност гледишта изнетог у овом напису.

*) За оволико допуњавамо пом. ранији свој напис, па га делимично и исправљамо.