Filatelista
Što se tiče pojedinih područja u prošlosti napominjemo da je npr. jedino banovina Hrvatska imala svoj grb u kratkom periodu pred Drugi svetski rat.
Crkvene grbove srećemo jedino na izvesnim izdanjima taksenih maraka Srpsko-pravoslavne crkve i Reformovane crkve.
Gradske i opštinske taksene marke na tlu Jugoslavije pojavljuju se još u periodu pre Prvog svetskog rata u Rijeci, Beogradu i Somboru. Na taksenim markama grada Sombora bio je predstavljen stari gradski grb uz tekst na mađarskom jeziku. U vreme okupacije Baranje po završetku Prvog svetskog rata od strane srpske vojske u mađarskom gradu Baji bile su taksene marke· ša srpskohrvatskim tekstom i gradskim grbom Baje. Rijeka dobija vrlo rano svoje taksene marke, već 1902. godine. Na prvoj taksenoj marki je mađarski grb, da bi se 1914. godine pojavio riječki dvoglavi orao, koji će biti u vremenu između dva rata zamenjen jednoglavim orlom. Po oslobođenju Rijeke poslednja serija biće preštampana novim pretiskom za potrebe GNO Rijeka.
Posle stvaranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca gradovi počinju sa emitovanjem svojih taksenih maraka. Motiv= tih taksenih maraka uglavnom čine gradski grbovi i baš tom motivu u većini slučajeva je data prvorazredna pažnja. Zbirke gradskih taksenih maraka daju nam uvid u mnoge gradske i opštinske grbove. Ovi grbovi su ponekad menjani i to po svoj prilici od slikara, koji su likovno oblikovali te marke i od podataka sa kojima su oni raspolagali, odnosno u skladu sa željama naručioca i crtežima koji su im prezentirani.
УНЕЛИ НЕНА У
ЈЕ | оВОаа УУ ОВУ А А |
Grad Karlovac je dobio svoje taksene marke već 1921. godine sa motivom gradskog grba, koga nose dve sirene. Od 1. januara 1922. godine u upotrebi su gradske taksene marke, ali gradski grb će biti motiv kasnijih izdanja (pojavljuju se dva mofiva gradskog grba) i to će biti sve do završetka Drugog svetskog rata. Motiv gradskog grba grada Zagreba nalazi se na taksenim markama Općine grada Zagreba u prvim poratnim godinama posle Prvog svetskog rata i održava se celo vreme pa ga vidimo 1ı na taksenim markama Gradskog narodnog odbora Zagreba posle Drugog svetskog rata. Interesantno je da grad Beograd na svojim taksenim markama prikazuje stare gravure grada ı na predratnim i na posleratnim izdanjima, a gradski grb jedino srećemo na taksenim markama iz vremena okupacije i to izdanja za DIRIS (Direkcija za ishranu Srbije). Grad Tuzla već na prvom izdanju u periodu između dva rata, ima pored državnog grba i gradski grb: dva ključa povezana polumesecom. I na drugom izdanju u predratnim dinarima i na izdanju iz vremena okupacije (a na ova dva u gro planu je zgrada Gradske vijećnice) ponavlja se isti grb. Na taksenim markama Bjelovara u predratnom periodu nailazimo na jedan grb, dok se drugi prezentuje na izdanju iz vremena okupacije. Grb Slavonskog Broda (Broda na Savi) stalni je motiv taksenih maraka ovog grada. Na više izdanja taksenih maraka Vukovara prikazan je stari gradski grb. Grb Sušaka je stalno prisutan na njegovim taksenim markama. Na
5