Glasnik Skopskog naučnog društva

5 Ексархијске ашшашије у Скопљу 1869 и даље 233

И после како беше се научил Пајсија се избира други за екзар да постават онда и други неки мазар писаха народ, и се потписаха вси еснафи и увидни људи које и во окружни-те, сирјеч во Тетово, во Гостивар, во Куманово, во Врање, во Паланка, т. д. ИМ онај мазар донесоше пак у Скопље које и свештеници-те смо се записале да ми тражимо да познамо Екзархија Бугарска со все владика Пајсија. М подадоха она књига где бехме воопшто потписани, па и владика-та да се пише зато што и он ће да познава екзара. Али му беше на две зато што го не поставише њега за екзара, Пајсија, али опет немаше друкче, но требаше да се потпише и печат да удари. М узеде у руку онај мазар, и потражи од слуги мастило да му подаду и да потпише. Но послучајно тада се погоди ту у митрополија Пајсијин први пријатељ, по турски дост, и адвокат Ерменија Мардорос-ефендија, које он други језик не разумева освем ерменски и турски чисто арабије. МИ Мардорос-ефендија ги знаеше ови вопроси точно, и вако му каза по турски језик: (Сакан алданма, деспот-Ефенди, химза верма, низин бу екзарија му вакат олаџак темелсис дир, сен бак патрика-ахе-и ески гене о олаџак сонгра сен калрсан мегдана (а по славјански да разјасним, во љето 1869: Немој, не се варај, владико, потпис не давај, зашто ову екзарија биће привремено и без основа је, ти гледај патрикана-та стара пак, она биће, и после, ти ће да останеш напоље). ИМ тако Пајсија послуша Мардоросефендија, које он уште живи во Скопље (во лето 1901), и он је у воздраст на деведесет години старец, и сваки може да га пита за ову послу истина ли или лаже поп Јован Бурка, која она посла беше во љето 1869, а ја сад описувам во љето 1896, и всичко како се десило, и што се учинило и што се казало, словом все по точно. |

И пошто Пајсија не потписа онај мазар последњи, одма народо му казаха на Пајсија: „Ми у Скопљанска Епархија нећемо Грк владика“. М Пајсија други дан позва стари прота поп-Јована Њосевић, и сос њега се посовјетува, и вако нареди на прота: „Сада ја нема како да кажам на свештеницима, но ти оче „прота папа-Јоване гле да позовнеш свештеници-те и да ги вако совјетуваш „зато што се наречеме схизматици, прокљати, анатема от вси патријарси и „архијереји и синоди па и от свети оци и апостоли, под клетва ће останемо. „Но паки да си држимо старо-то, патријаршија-та и Пајсија да го споменамо, „а Пајсија патријарха ће да си спомина.“

Но пре да позовне прота свештеници-те, народо беху се сабрале во шкоља, које до тада беше секретар Стоше учитељ Врањанец. (Он будући знајеше што ради Пајсија, те вако Стоше каза на попови: „ће да ве зове прота попа- Јован „за да вас обрати Грци да будете. Но немојте некоји да се слажете и да не „го познавате Пајсија за владика, и он може да ви каже афорос, а ви му ка„жите: афорос кокорос, шћи шаук бир орос, зашто ако некоји го познаје за „владика и да ходи код њега ће да му се узме епархија,“ другоме да се даде, „а он нека пасе говеда.“

ИМ тако позва прота у његову кућу, па вси други попови дојдоха, само ови два попа, јединио архимандрито Харалампија а другио поп Димитрија Казак, а остале вси попови дођоше у кући прота папа-Јованову. ИМ тако прота прича по наредбу Пајсијину. Но вси они свештеници се отказаха. „И вако на послетку „епархије ће да нам узмев народ и други да постават на наши епархији. А ми „шта да радимо, будући народ нећев више за владика Пајсија, па и ми попови „не познавамо њега за владика, и да видимо народ што ће да учини.“

И по случај, тија дни умре от нашу епархија на Стојанче Јанковић, Гале му презиме а жена-та име Јеленка Велковића, Солар презиме, које от увидни племена во (копље, и трговец добар, али чести ради потражи и вдадика да присустви на опело-то во црква-та Богородица и да дојдат и осум свештеника за опело. Али што брате се подиже от народа велика ревољуција, те одма затворише вси три цркви, и не дају Пајсија да уђе во нику пџркву. Али онај

' Афорос је напоље — искључење, остало значи: две кокошке један петао. » Овде нурија.