Nova Evropa

ročito sa onim u Pragu, kao i sa pojedinim omladincima moje generacije, — čini mi se da su pojedinci suviše istakli sebe u fom pokrefu, Nespominjući pojedine ličnosti, smatram da je dužnost reći istinu, da neki koji učestvuju u ovoj polemici pokušavaju, da za svoje ličnosti vežu malo što ne cio pokret, — iako hronološki dolaze na red tek 1911—12 ili bolje i najtačnije rečeno, tek posle pobjedonosnos Balkanskog Rata ({1912—1913 godine),

Istimsku vrijednost, istinsko junaštvo i vrline uopšte, hajčešće ртан skrommost, pomeki put pretjerana pa i štetna skrommost, Samo tim i ma faj način se može objasniti činjenica, da mnoga lica i dogadjaji, odnosno radnje od vrijednosti, nijesu čak niti pomenute u polemici koja se vodi o značajnom. pokretu od početka 20, vijeka, koji je našao punog izraza u Vidovdanskom Atentatu, Dok je tako na jednoj strani, s druge se pokušava da se pojedincima učini suviše široko i nezasluženo mjesto u važnom perijodu revolucijonarnog omladinskog pokreta, a neke ličnosti, koje u javnom životu našeg naroda, naročito političkom, igraju važne uloge, nemaju dovoljno odvažnosti da jednim jasnim »da« ili »ne« odrede sebi pravo mjesto u tom pokretu,

Meni je naročito krivo, što uporno ćute neki omladinci iz Bosne i Hercegovine, iz doba prvog decenija i po dvadesetog vijeka, koji bi znali reći mmogo što-šta i o Atentatu na Varešanina, i o onima u Zagrebu, Rad omladine iz toga doba, osvijetljen pravom svjetlošću istine, nesumnjivo bi pomogao da se izbjegnu mnogi nesporazumci koji iskrsavaju kad se govori o prethodnim radnjama i o ličnostima koje su prethodile Vidovdanskom Atentatu, Iznošenje u pravoj svjetlosti svih tih radnja možda bi i pitanje odgovornosti zvanične Srbije za Atentat svelo na pravu mjeru,

Neulazeći dublje u rasmatranje foga pitanja, zasada bi se moglo kao sigurno reći samo to, da je revolucijonarni pokret na teritoriji Austro-Ugarske bio samostalan, ali da je za postignuće svog cilja — oslobodjenje i ujedinjenje Južnih Slovena — računao na altivno, oružano i diplomatsko, učešće Srbije i Crne Gore, kao nacijonalnih država, U tom pogledu poklapaju se težnje i program obje srpske države sa onim jugoslovenske omladine izvan njihovih granica, iako se nezavisno, matetijalno, razvijaju i posebnim sredstvima izvode,

Bilo bi poželmo, da lica koja mogu unijeti svjetlosti u ovo zanimljivo i važno pitanje to što prije i učine, Pravo je da se svako lice stavi na njegovo pravo mjesto, a svakoj radnji odredi pravi značaj,

Podgorica, avgusta 1925. у || Dr, Nibola Sherović.

362