Nova Evropa

sa baltičko-slovemskom zajednicom, i još više s jermenskim, koji se od svih jezika nekadašnje lrago-Irigijske grupe najviše pomakao na istok, Ali pitanje, u kakvom odnosu stoji arbanmaški prema starim jezicima Balkana, mije prečišćeno, "iako njegovo rešenje predstavlja nesamo ključ za rekonstrukciju predistorije arbanaškog naroda, nego i celog jednog niza intezbalkanmskih pojava, jezičkih i istorijskih, u kojima je arbanaški element, u predslovenskoj epohi balkanske istorije, igrao besummnje vrlo važnu ulogu,

Avrbanasi se sami памуји Šćipetari Zetski i primorski Srbi ih zovu Arbanasi; a ostali, kao i Bugari, Armauti, prema turskom nazivu koji je izveden od grčkog oblika »Arvamnitis«, »Arbćri« se danas zove oblast akrokeraunskih brda i njihova zaledja, a slanovnici toga kraja Arbćčr, Kao plemensko ime, taj se naziv, medjutim, javlja već u doba Rimskog Carstva, kod geograla Pitolemeja, Medju ostalim ilirskim plemenima von pominje, naime, i albanoi, u dorskom kraju zapadnog dela provincije Dalmacije, koja je na judu obuhvatala Skadar i Lješ, dakle baš u gorju Кгије. Taj komtinujitet ilirskog imena, i fakat da se u istorijskoj epohi Arbamasi mahode ma teritoriji nekadašnjih ilirskih plemena, govori — tako bar izgleda na prvi pogled — odlučno u prilog hipoteze, da se današnji Arbanasi imaju smatrati kao potomci siarih Ilr4, Ta istorijska kombinacija uhvatila je, osamdesetih godima, korena i u lingvistici, kao rezultat koji bi se mogao osporavati jedino onda kada bi se mogli izneti vrlo značajni protudokazi, Jezička 1зршуапја 106 vremena ukazivala su, uglavnom, na duboke tragove koje su u jeziku Arbanasa ostavili Latmi, U vezi s hipotezom o ilirskom роreklu Arbamasa obrazovalo se na taj način mišljenje, da je атђапаз! zapravo jedan mešovit jezik čiji je stari, ilirski. karakter loliko izbledeo da om zamalo nije postao romanski jezik, kao što je apsorbovanjem indigenog jezičkog substrata bio to slučaj s jezikom womih balkanskih starinaca na čijem se teremu iz latimskog razvio, pre dolaska Slovena, rumunski jezik, Ovako shvatanje arbanaškog jezika, koje je zastupao pokojni gradački komparatista Majer (Gustav Meyer), izgledalo je da unosi mnogo svetla i u druga tamna pitanja starije balkanske istorije, a prvenstveno u merešenmo pitanje, gde je obrazovana rumunska macija, U svima danas rasturemim rumunskim dijalektima ima crta Које se javljaju i u arbanaškom jeziku, a kojim se rumunski odlikuje od svih ostalih romanskih jezika, Ako je teza o ilirskom poreklu Arbanasa tačna, onda bi pitanje pradomovine Rumun& bilo rešeno, Ona bi se, u tom slučaju, neminovno morala lokalizovati ma jug Dunava, u granicama jezičke oblasti »gde su

147