Nova Evropa

voljenju svakog pojedinog gradjanina. I začudo je njima, kako se kod nas nije razumjelo, da je stvaranje preduvjeta za zadovoljstvo, medjusobnu ljubav, uzajamno pomaganje i blagostanje svih gradjana, jedina mudrost dobrog upravljanja i jedina dužnost odgovornog političara; a da su sve ostalo prazne sablasti, koje služe kao narkotično sredstvo, kao opijum gladnome i slabome, podčinjenome i nevoljnome, da ih se zaludi, obmami, i u danom slučaju gurne jedne protivu drugih, a u očitu propast za cjelinu,

Ovo »gledanje u prazninu« malih i zavedenih služilo je uvijek u istoriji izrabljivačima kao sredstvo, da zaštite svoje položaje i odbrane svoja dobra. Oni su stoda i podigli viku na uzbunu i onda kada su seljački prvaci pokušali da prodru u Makedoniju, a to tobože »radi odbrane državnih interesa na Јиби«, док u stvari radi uščuvanja svojih mandata i položaja svojih favorita, Oni su i stvarali postepeno u Skupštini ono psihološko raspoloženje za kidanje života ljudi koji su predstavljali sigurnu opasnost za njihovu punovlast u državi; pod sufestijom odbrane Velikosrpstva manijaci podižu oružje, a pravi glumci peru ruke. zadovoljni što su odstranjeni najopasniji, neuvidjajući da njihova vlastita kugla nosi i njima sigurnu smrt. j |

Т tako seljački vodja i socijalni ideoloS i reformator velike lične kulture, širokih osnova i daleka pogleda, umire od udara skučenog fanatika nacijonalizma koji nosi opojenost pobjedništva, i na ideologiji velikosrpstva. I zato su, i samo zato, na pogrebu Stjepana Radića, зостјајпов гегогтафога, орогоб ргобутика ђапкокганје, 1 и згсипа пагода оКгипјепоб зеђасков vodje, uz more pofresenog seljaštva, bili zastupljeni i »svi staleži nekad slobodnog hrvatskog kraljevstva«. Svi su oni razumjeli da je borba, povedena od seljačkoga vodje za рипи једпаkost svih gradjana, bila jedina mošđuća borba za očuvanje sebe u zajednici, Nakon teških riječi, izgovorenih pod uticajem potresnog prizora od 20. juna 1928, borba će se svesti na »očuvanje sebe u zajednici«, dakle na puno očuvanje u istoriji stvorenih političkih, socijalnih, kulturnih, i ekonomskih vrijednosti, U toj borbi, i u tim granicama, nalaze se danas uz čitav hrvatski dio našeg naroda — i svi, baš svi, gradjani koji žive s ove strane Dunava i Drine, U tome je snaga i siguran uspjeh povedene borbe.

Sutra, kad 33 oblasti bude zbijeno i sliveno u pet do šest, i kada im bude data mogućnost da one same mogu regulisati čitav svoj kulturni i ekonomski život, u veziis obzirom na cjelinu, tada će se i Hrvatska Seljačka Stranka morati. povratiti na staze one borbe koja vodi k ostvarenju socijalnog

176.