Nova Evropa

utisci iz Rusije ograničeni su uglavnom na uspomene iz doba djetinstva ı univerzitetskih godin4, na slike ruske prirode, na mnogobrojne ali slučajne susrete u vrijeme lova (kome se Turgenjev odavao sa zanosom), na kratka i površna poznanstva po evropskim prestonicama, i na sastanke sa plemićima i posjednicima susjednih imanja u toku njegovih kratkotrajnih boravaka u Rusiji, Trebalo je imati Turgenjevljev dar тараХапја, 1 пјебоуо kolosalno pamćenje, pa da se iz toda slučajnog i nepotpunoš maferijala izvuče ono što je dao Turgenjev, Najveći dio svoga života on je proveo u sredini ruske emigracije, pretežno u Njemačkoj ı u Parizu, a to su bili s jedne strane oni predstavnici ruske aristokracije koji su, namamljeni novošću ı zanimljivošću гарадпоеуторзкоба Копмога i luksuza, ili radi zabave i razonode, trošili svoja dobra, nasljedjena od otaca, i svoj Život i snage, DO evropskim gradovima i banjama, te s druše strane politički emigranti, koji — napojeni slobodoumnim i revolucijonarnim idejama Zapada — nisu mogli ostati u Rusiji, I jedni i drugi, svakako, mogli su i morali pružati Turgenjevu bogat izbor »suvišnih ljudi«, što je on — kako se vidi — i iskoristio u punoj mjeri.

Gotovo svi junaci njegovih roman4 i većina pripovijedala uzeti su baš iz ove sredme. Prototipom Rudjina poslužio je Bakunjin, drug i prijatelj Turgenjeva za vrijeme mjegova školovanja u Njemačkoj, a docnije poznati politički emigrant, teoretičar anarhizma, i neumorni revolucijonar, Akcija »РгоЏенић уода« i »Dima« odigrava se u inostranstvu, u emigrantskoj sredini. Lavrecki, kao ı njegov otac, čovjek je zapadne kulture, koji je cijeli svoj život proveo u inostranstvu, i vratio se u Rusiju potpuno skrhan — već u zrelim godinama. Bersenjevi, i otac i sin, opet su djaci njemačkih univerziteta, snažno zahvaćeni njemačkom kulturom, tako da su se potpuno uživjeli u interese njemačke nauke i misli i postali sasvim idaleki životu i bitnim zadacima Rusije i ruskoga naroda. U Njemačkoj, u sredini ruskih studenata, morao je Turgenjev sresti i Bazarove. Šubin je tip ruskoga umjetnika koji se denacijonalizovao uslijed privlačne moći antičke umjetnosti i Renesanse. Za Neždanova i Markelova lako je pronaći uzore medju ruskim mladim revolucijonarima, kojih je tada bilo puno u Parizu. Potugin iz »Dima«, koji je »i suviše odan Evropi«, a Rusiju »strasno voli i strasno mrzi«, stavljajući ruski narod — u pogledu опбтајпози Ки иге 1 5!уаralačkih sposobnosti — čak ispod divljaka sa Sandvičkih Otoka, iako da autor ne prikazuje kao političkog emigranta, ipak je pravi tip zapadnjaka, od onih koji su u to doba bili preplavili Pariz, Švajcarsku, i London. Čak i Litvinov iz istoga romana, pri svoj svojoj umjerenosti, spada u onu klasu rusko8a plemstva koja je posjećivala zapadnu Evropu, u mladosti obožavala Robespjera, a docnije svoje najbolje nade opet polagala u Evropu

460