Nova Evropa

Нтато u celosti, Kako bi, dakle, po našem mišljenju, trebalo da izgleda buduće uredjenje naše države? — Bićemo kratki i konkretni,

Jugoslaviju imaju da sačinjavaju istorijske jedinice, koje bi dobile svoje posebne sabore i vlade, Centralni Parlamenat delegirale bi ove jedinice Jugoslavije, a Centralnu Vladu birao bi Centralni Parlamenat. Izbor sabor4 i vlada vršio bi se po principima parlamentarne demokratije, Centralni Parlamenat, iz kojega proističe Centralna Vlada, zadržao bi samo one poslove koji su zajednički svima pokrajinama Jugoslavije (spoljna politika, državna odbrana, i finansijska politika, ukoliko se odnose na državu kao celinu, glavna saobraćajna sredstva i osnovni principi prosvetne politike); svi ostali mnogobrojni poslovi pripali bi saborima i vladama pojedinih jedinic4, Narodnim manjinama, u pojedinim pokrajinama, Ustav bi garantovao političku i gradjansku ravnopravnost, kao i neograničeno pravo upotrebe maternje6 jezika, slobodu savesti, i ostalo. Najviši zakon za razgraničenje pojedinih autonomnih oblasti bio bi: narodna volja, izražena slobodnim plebiscitom, Smatramo da bi tim putem bili zadovoljeni i nacijonalni, i ekonomski, i kulturni interesi celokupnog stanovništva Jugoslavije, Iz svega izlazi: centralizmu pretpostavljamo složeno {federativno) uredjenje naše države,

Šta nas rukovodi da ističemo i branimo tezu o federativnom uredjenju naše države? — U prvom redu, sve negativnosti proizišle iz dosadašnje# centralističkog uredjenja, velika ekonomskopolitička porobljenost narodnih mas4, i istorijski neoboriv fakat o nacijonalnoj heterogenosti stanovništva Jugoslavije. Ističemo, da mi nismo nipošto protivnici nacijonalnog jedinstva Srba, Hrvata, i Slovenaca; naprotiv: mi smo za nacijonalno Jedinstvo. Ali smatramo, da put ka nacijonalnom jedinstvu nije centralizam, sa svim svojim satelitima, nego je lagano ali sigurno vaspitavanje u smislu nacijonalnog jedinstva, na bazi гаупоpravnosti svih naroda i pokrajina naše zemlje, tojest na bazi prave narodne demokratije,

Da predjemo sada na drugi krupni aktuelni problem Jugoslavije, na njeno Socijalno Pitanje,

Bezbrižni patrijarhalni način života našeg naroda minuo је. Beda se zacarila u najširim narodnim masama, Uzroci ovakova stanja mmogostruki su, Najglavniji uzrok, pored svetske ekonomske krize, jeste nasilna vladavina nad narodom, koja za sobom povlači: nepravednu podelu tereta, neracijonalno državno gazdovanje, raspikućnu politiku u jednoj sirotoj seljačkoj zemlji na osnovi nemilosrdnih zakon4 koji ugnjetavaju ogolele a povlašćuju grabljivce, Krajnji je čas da se to klupče zala rasmrsi, te bujica nezadovoljstva, koja razdire snagu naroda i države,

77