Nova Evropa

тејапкоспот гегбпастјот, Која је na početku XIX vijeka prožimala evropsku poeziju, pa preko Bajrona bila zahvatila i Puškina, novom svježinom odjekuje sada, sa zakašnjenjem od pola vijeka, u lirici Vojislava Ilića, — isključivo posredstvom Puškinova uticaja na ovog odličnog srpskog liričara. Još kao mladić, u kući svoga oca {pjesnika Jovana ilića), upoznao se Vojislav s Puškinovom poezijom, o čemu priča i njegov mladji brat Dragutin (»Gdekoja o Vojislavu«, u »Brankovu kolu« za 1907), pa i sam Vojislav, koji sebe priznaje i naziva učenikom Puškinovim; •

I ja ko mirni dobri djak

Žukovskog i Puškina... OMome Gariku«, 1883), —

nazivljući Puškina »epohalnim pjesnikom novije ruske književnosti«, Naročito se duboko, čini se, usjekao bio u njegovu dušu »Jevgenij Anjegin«:

To beše uzor onih dana

Kad je u mladom srcu mom

Treptala bleda Tatijana

I romantični Lenski s njom,

Kada sam svu noć kraj Puškina Lepot4 ženskih snev6 čar,

I plašio se Anjegina,

I negovao srca žar. (»Gospodjici N.«, 1886).

Posredstvom Puškinove poezije upoznao se Ilić ı s poezijom klasične antike, usvojivši je zatim u znatnoj mjeri sadržajno i formalno, u pogledu njene pjesničke tematike kao i u pravcu klasične metrike. Pa i čitav niz frazeoloških pozajmic4 Ilićevih (kao naprimjer izrazi: »tamnozeleni sad«, »kindžal«, »sladostrasni«, »prizrak«, »svetlo dana«, »nebesno kandilo«, i druge) potiču otuda, Isto su tako orijentalni i španski motivi u Ilićevoj poeziji nadahnuti analognim motivima iz Puškinove poezije; a i pjesme bez naslova, ili označene tek prvim početnim stihom (odnosno sa tri zvijezdice) preuzete su po uzoru na Puškina. Pored čitavog niza Puškinovih pjesama i motiv4, koji su izravno inspirisali velik broj Ilićevih pjesama, ima i takvih slučajeva gdje on stoji pod utiskom i uticajem svoga učitelja u tolikoj mjeri da ga kopira upravo ropskim prepjevavanjem. Majstorsko vladanje stihom, što ga je Ilić dobrim dijelom naučio od Puškina, nije bilo posljednjim razlogom velikoj i nesrazmjernoj prodornosti Vojislavljeve poezije u svoje doba, kada su se ma njeda ugledali, kao u nedostižan vrhunac našeg Parnasa, svikolici pjesnici novog naraštaja Devedesetih Godin4, pa isto tako Još i pjesnička generacija početkom našega vijeka (Milorad Mitrović, Aleksa Šantić, Jovan Dučić, Vladimir Vidrić, ЛАО (Б Matoš, Mileta Jakšić, i drugi).

пе