Nova Evropa

Književni pregled. Umro Evgenij Zamjatin.

U Parizu, 10. marta, umro je zanimljivi i originalni ruski pisac Evgenij Žamjatin, S njegovim je imenom nerazdjeljivo vezan početak sovjetskog doba ruske književnosti A knjževnička sudbina Zamjatina, koji je izdahnuo daleko od Sovjetske Rusije, baca jasnu svjetlosi na one crte sovjetskog režima kojih se prečesto odriču i sami poznati prijatelji Sovjetskog Saveza,

Pobjedom Revolucije, na fronti gradjanskog rata 1920, započelo je doba formiranja novog života, na osnovi ogromnog rušenja cijelo8 starog predrevolucijonarnog poretka, Rusija je poplavljena novim mislima i čuvstvima, ·— зуе је bilo u pokretu, Veliko komešanje je nastalo i medju Kknjiževnicima, Stari, predrevolucijonarni autoriteti strahovito su padali, a novi se još nisu bili pojavili, Život se razvijao burno, a umjetnici na riječi strastveno su nastojali da se vežu sa životom, Ali ih je buka dogadjaja zaglušavala, Pisci su sa bolom u duši tražili sintezu umjetničkog izraza, i nisu je nalazili, pa su uznemireni zaćutali, Ovo ćutanje velike književnosti prekinulo je nekoliko nepoznatih književnika radnik4, koji su se oko 1920 godine bili ujedinili u grupu pod imenom »Braća Serapijonova«, Od njih ćemo imenovati: Vsevoloda Ivanova, M, Zoščenka, V, Kaverina, Lava Lunca, Ni oni nisu imali gotovih sintez4, ali su kušali da u revolucijonarnoj noveli prikažu burnu savremenost sa svim njezinim brzim i originalnim manilestacijama, »Braća Serapijonova« proglasili su svojim učiteljem i majstorom Zamjatina, tada malo poznata i još mlada pisca. Evgenij Zamjatin je snažno uticao na formiranje stila prvih sovjetskih pisaca, te je mladom revolucijonarnom naraštaju književnika predao najbolje tradicije stare ruske književnosti, postavši Kristofom novih pisaca.

Zamjatin se rodio godine 1884, i svoje djetinjstvo proveo je duboko negdje u provinciji, Po svršetku gimnazije, upisao se na Politehniku u Petrogradu, U isto vrijeme počeo je aktivno sudjelovati u revolucijonarnom pokretu, postao je boljševik, radeći po studentskim i radničkim kružocima. Svršivši Politehniku, ostao je tamo kao aspirant za katedru brodogradnje. Društvena reakcija, koja je slijedila iza poraza Revolucije {1905), prisilila je Zamjatina da traži oduška svojoj stvaralačkoj energiji u književnosti, Godine 1911 pojavljuje se prvi svezak pripovijesti Zamjatina, a 1913 pripovijest — »Na kuličkama«. Godine 1915 pošao je Zamjatin službeno u Englesku, gdje je gradio

169