RTV Teorija i praksa

svet „kupiti” njihovo „iskustvo”, a samim tim i njegove tehnološke, ekonomske i političke „prednosti”. b) U cilju obezbeđenja kontrole nad medijem i u cilju njegove što veče ekskluzivnosti, kadrovski ргоШ novog sistema zasnovan je na profesionalcima koji su već delovali na radiju, filmu i u žumalistici. To je bilo odlučno razračunavanje sa eventualnim mogućnostima amaterskog, „popularnog”, improvizovanog i javnog delovanja unutar sistema. Cehovski prilaz kontroli televizijske proizvodnje jasno je označio ambicije i domete novog komunikacijskog sistema. c) Televizijska tehnika, odnosno „sredstva proizvodnje”, odnosno elementi sistema, zamišljeni su da budu što prilagodljiviji institucionalizaciji. Tehnika je zamišljena, i proizvedena, kao izuzetno komplikovana, teška (bukvalno), nepokretna i glomazna; centralizovana je u za to specijalno odabrane ili izgrađene prostorije (studija) koje su, od samog početka, bile izuzetno dobro „obezbeđene” i pristupačne samo „proizvođačima” programa i njihovim gostima d) Zbog toga što je bila shvačena kao ekskluzivna, televizijska tehnika je proizvedena u ograničenim količinama, pa je zbog toga njena cena, u početku, bila astronomska, što je i samu proizvodnju programa činilo izuzetno skupom. Na taj način stvoreni su uslovi u kojima je televizija postala pristupačna samo izuzetno moćnim društvenim snagama. Ni jednog trenutka tvorci mrežne televizije i proizvođači televizijske tehnike nisu nameravali da usavrše i razviju masovnu, industrijsku proizvodnju televizijske tehnike koja bi bila pristupačna najširem krugu društva na principu dvosmeme televizijske komunikacije. Jedina ideja koja je plenila ,jnasovnim mogučnostima”, bila je ideja o masovnoj proizvodnji televizijskih prijemnika, što znači da je trebalo da poruke putuju samo jednitn televizijskim smerom a reakcije da se odraze, u najbolju ruku, u domenu trgovine i potrošnje. e) Kontrola nad sredstvima proizvodnje značila je i kontrolu nad proizvodnjom i profitom komercijalizovanog medija. Ali, u slučaju televizije, i to mnogo snažnije nego u slučaju radija, proizvod je bio znatno složeniji od obične robe. Bilo je jasno da se i televizijom može, na masovan način, baviti pitanjima Ijudskog duha, emocija i svesti. Na taj način, profiti dobijeni putem kontrole sredstava proizvodnje u slučaju televizije, nisu bili samo novčano merljivi. Za tu vrstu profita bila je potrebna nova merna jedinica pa je, zato, komercijalizacijom televizije, došlo do stvaranja (kako ga Šamberg naziva) „psihološkog tržišta” na kojem su i ponuda i potražnja i vrednosti proizilazili iz istog izvora kontrole.

26