Topola

-j- cognitura, ae, ./. državno odvjetništvo. cognitus, gl. cognosco i). cognomen, Inis, n. [co-nomen] 1) prezime porodično (kao što Cicero, Scipio Ud.), ili pridjev, što se komu nadjenuo radi koga čina ili osobita svojstva itd- (kao što Africanus, Sapiens Ud.). 2) (pjesn. i Icasno) uopće: ime. cognomentum, i, n. (pretkl., pjesn. i kasno) = cognomen. cognominis, e, adj. [cognomen] 'imenjak, imenjaka, * gaudet cognomine serva, cognomino, 1. [cognomen] n adj est i komu, prezime Ui pridjev, nazvati, alqm Thurinum; uopće nadjesti ime, imenovati, prozvati; (jednom Cie. part. or. 15, 53.) verba cognominata, sinonimne. co-gnosco, novi, nitum, 3. 1) poznati, spoznati, opaziti, doznati, čuti, osjetiti, regiones, naturam rerum ; c. semper alqd atque discere; c. alqm, miserias sociorum; de salute Marcelli, o (c. loc.) ili za (o. aoo.) (različito od ace.); alqd ab. ex alqo, per alqm; ex multis de hostium adventu; -j- dignum cognitu, vrijedan, da se vidi, znamenit; abi. abs. cognito, saznavši, pošto se saznalo, Liv. Tac.; s aoo. c. inf.; s quaest. indir.; alcjs summam in se voluntatem; alqm fortem, kao hrabra; alqd ex alqa re, alqa re. poznati po ili iz; id a Gallicis armis atque insignibus, po ili iz G. oružja Ud., Caes. b. G. 1, 22, 2. Odatle napose a) c. librum, Demosthenem totum i slično; upoznati se sa itd., upr% čitati, knjigu ili pisca proučiti; ad cognoscendum (opp. ad agendum), k teoriji. — partio, cognitus, kao adj. s * Jcomp. i * sup., poznat, dokazan, res cognitae; homo virtute cognitfi,. b) upoznati, prepoznati, alqm; et signum et manum suam. 2) nastojim (radim), dn poznam, da saznam; razbirati, pitati za, haec, ea, de re; s quaest. indir.; kao vojn. t.t. razvidjeti, razgledati, pretražiti, m/ioditi situm castrorum; quae gerantur; odatle i istraživati, ispitati,promotriti,pretresati, prosuđivati, causam (stvar); de postulatis; ad cognoscendum, na ili za istragu; (Ter.) o kritičarima kao jurist t. t., parnicu istraživati, preslušati, i s p i Hvat i, proučiti, de agro Campano ; apsol.; kao publicist, i. i., istražiti, razvidjeti, numerum tuorum militum. cogo, coegi, coactum, 3. [co-ago] i) stjerati, sngnati, zgoniti: skupiti, sabrati, sjediniti, sastaviti, multitudinem hominum ex agris, ad judicium omnem suam familiam undique; * omnes eodem cogimur; * oves, * oves stabulis; naves, milites, equites, legiones; equites e Latio et ab sociis; exercitum in unum

iocum, skupiti , omnes ad bellum; senatum in curiam, sazvati; alqm in senatum, pozvati; in senatum cogi, dozvan biti; cogendi judices inviti; cogere pecuniam, pecunias, skupiti; * bis gravidos fetus, sabrati, pokupiti; pecuniam a civitatibus, pobirati, naplatiti, aer concretus in nubes cogitur, zbija se; * frigore mella cogit hiems eademque calor liquefacta remittit, zguSfavati; * lactis massa coacti, zgrušati, usiren; u Caes. i supst. coacta, orum, n. pust, plistina, (svaljana vuna) tp. jus civile, quod nunc diffusum et dissipatum esset, in certa genera coacturum, skupiti; dum haec quae dispersa sunt coguntur, u cijelost ujediniti ; kao vojn. t. t. c. agmen, činiti zapleće, biti u zapleću; vi et necessario sumus in portum coacti, sagnati; * densi cuneis se quisque coactis agglomerant, u zbijene Minove; tp. c. potestatem alcjs in spatium anni, stegnuti nn godinu dana; Italia cogitur in angustias, suzujese,ex comparato et constituto spatio defensionis alqm in semihorae curriculum c.; oppida vi atque armis in deditionem c.; alqm in ordinem, isprva vojn. t. t. tjerati u vrstu (red), t. j. držati u redu, i se ipsum in ordinem c. = graditi se ponizan ; c. supplicio milites, nagnali na posluh, prinuditi na dužnost. Odatle uopće 2) prisiliti, natjerati, prinuditi, alqm ad defectionem otpdditi koga; ad depugnandum ; -j- alqm in eam desperationem, ut etc.; s inf., acc. o. inf.; (rijetko) s nt; često s acc. pronominis n. quod, id; non omnia vi et minis c.. Istjerati, doseći; vos id cogendi estis, Liv.; osb. često partio, coactus necessitate, necessaria re c., prinuđen, pod silu, od nevolje; također kao adj. = * himben, hinjen, lacrimae, (Tao.) deditio c. 3) u filozofijskom govoru kadšto pokazati što kao nušđan izvod: zaključivati, izvoditi, alqd; s aoo. o. inf. cohaerentia, a e, /. [cohaereo] sveza, mundi, co-haereo, haesi, —, 2. svezan biti, drži se jedno drugoga. 1) upr. mundus ita apte c., ut etc.; -[- conferti et quasi cohaerentes, držeći se jedno drugoga; -{- conexis et cohaerentibus aedificiis; c. cum omni corpore membrum; -]■ j uga velut serie inter se cohaerentia. 2) pren. svezan, skladan, zglobljen. složen biti, držati se skupa, verba inter se aptissime c., congruere et c. cum causa; f gentes non sacris, non moribus nobiscum c.; -j- viri optimi ita cohaesistis, ut etc.; napose a) biti svezan sam sobom, postojati, qui ruunt nec. c. possunt propter magnitudinem aegritudinis; virtutes sine beata vita c. non possunt. b) sastavljen biti, alia, quibus homines cohaerent, Cio. legg. 1,8, 21. cohaeresco, haesi, —, 3. s rastao, svezan biti, upr. atomi c. inter se; -f- pren.

200

cognitura —cohaeresco