Topola

decernit, de aliis consulturum se regem simulat; inter quos jam (Verres) decreverat; iidem (Druides) decernunt; d. dilectum, supplicationem; d. alcui triumphum, statuas, honores, dosuditi, dopitati ; provinciam, odrediti ; d. praemium (kao nagradu,) servo libertatem; d. provincias (odrediti za djelovanje) Hispaniam atque Africam; Dolabella hoste decreto, proglasivši Dolabelu za n. ; senatus d., s ace. e. inf.; senatus decrevit populusque jussit ut etc.; et de imperio Caesaris et de amplissimis viris, tribunis plebis, gravissime acerbissime que decernitur; i o senatoru pojedincu = decernendum alquid censere, kao što Cio. Phil. It, 6. veli, glasovati, izjaviti se za što, decerno quinquaginta dierum supplicationes; ut id decernerem; cum cuidam supplicationem decerneres; tu mihi supplicationem decrevisti togato. 2) uopće: odlučivati, odrediti, zaključiti; rem dubiam; i suditi, mniti, misliti, držati, illum decreverant dignum, Ter. ; in quo omnia posita esse decrevi; in me satis consilii esse decreras; nequeo satis decernere, Ter.; o filozof, mnijenju, si id summum malum esse decreverit. 3) borbom odlučiti, boriti se, d. pugnam, proelium, -}- d. de bello; d. armis, ferro, acie, classe; cum alqo; decernendi potestatem Pompejo fecit; -j- d. contra vim hostium; * d. cornibus inter se. Cesto o borbi riječima: boriti se, decernite criminibus, mox ferro decreturi; d. pro sua fama; de salute rei publicae; de omnibus fortunis; expetenda magis est decernendi ratio (odluka pravnim razlozima) quam decertandi fortitudo. 4) riješiti se, odlučiti se na što (poslije redovita vijećanja ili pomnjiva razmišljanja) odlučiti, zaključiti s inf., s ut; certum atque decretum est. decerpo, psi, ptum, 3. [de-carpo] 1) u brat i, * florem, * olivam, * pomum arbore, -j- inde laureas. 2) tp. a) uzeti iz ... ~ animus humanus ex mente divina decerptus; d. nihil sibi ex ista laude; ne quid jocus de gravitate decerperet, naudi, h) * brati, uživati, fructus ex re. decertatio, onis, f. [decerto] odlučivanje borbom, omnium rerum, jednom Cic. Phil. 11, 9, 21. de-certo, 1, borili se, (dok se stvar ne riješi), d. proelio, pugna, armis, ferro, manu, cum alqo; i apsol.; boriti se, takmiti se, natjecati se, d. inter se Demosthenes et Aeschines (na govornici); de jure; cum alquo contentione dicendi; * Africum d. aquilonibus. decessio, onis,/. [decedo] 1) polazak, osb. magistrata iz provincije, kojom je upravljao. 2) gubitak, umanjivanje, nestajanje,

ne st ad ak , d. bonorum; decessionem de summa facere; d. capitis aut accessio, decessor, oris, m. [decedo] polaznik iz provincije, kojom je upravljao, prethodniku službi, predšasnik. decessus, us, m. [decedo] 1) polazak, napose magistrata iz provincije; (rijetko) polazak s ovoga svijeta, smrt, amicorum. 2) (rijetko) o vodama, bp ada nj e, d. aestus, osjeka, osijeednje. Decetia, a e,/. D ececij a, grad Eduđ u Galiji Lugdunskoj, s. Decize. decharmido, 1. [de i Charmides] šaljivo Plaut. rasharmidati se, t. j. lišiti se imena Harmida. 1. decido, idi, 3. [de-cado] spadati, spasti, poma ex arboribus; ex equo, equo, * ab equo; in terram, *in casses; * decidunt comae. Odatle a) napose * u boju pasti, poginuti, b) tp. a) decido de spe, (Ter.) d. spe = prevariti se u nadi, izdade koga nada, -j- d. toto pectore, posve ginuti iz srca; * ab archetypo labi et d., udaljiti se, p) d. in fraudem, zaveden biti; (Tac.) huc decidisse cuncta, ut etc.; (Suet.) ad eas rei familiaris angustias, ut etc. y) pasti (u nesreću,), strmbglavljen biti, non virtute hostium, sed perfidia amicorum, Nep. 2. decido, Idi, Isum, 3. [de-caedo] 1) odrezati, odsjeći, •}- caput; -J- auribus decisis; * pennas; tp. (Plaut.) d. tragulam, odbiti navalu. 2) tp. presjeći, odlučiti, nagoditi se, cum alquo; de alqa re; cum alqo de alqo rem; * post decisa negotia; (rijetko) apsl. ■ decies (deciens), adv. nutu, [decem] deset puta, uopće: često. dSćlmanns starije i bolje decumanus, adj. [decima] desetinsk i, 1) o daći: desetin ski, desetački, ager d., od koje se desetak uroda daje, frumentum d., žitna desetina; supst. -nus, i, m. zakupnik desetka, đesetinar, i -na, ae, f. i d. mulier, žena đesetinar ova. 2) kao vojn. t. t. a) desete kohorte, porta d., „velika vratn“, glavna vrata tabora rimskoga. b) desete legije, desetak, miles; n pl., ponajv. samo decumani, desetaci. -[- decimo (decumo), 1. desetati, svakoga desetoga momka kazniti, recusantes; cohortes; apsol. džclmus stariji oblik decumas adj. num. ordin., deseti; tp. * velik, golem strašan, unda Odatle a) declmnm, adv. deseti put. b) dčefima (rijetko) decima, ae, j. (so. pars) desetak, desetina, 1) dar, što su ga državni Sinovnioi narodu poklonili, Oio. Tac. Suet. 2) kao daća ponajviše u pl. 1 /i 0 od žita, %od drugih plodova.

278

decerpoo—decimus