Učitelj

Историска педагогика КЕ

по човечанство... Слобода је човечанству свукуд добра донела, где је се одржала“, а људска је раса свукуд гора, незнатнија и несрећнија, где је ова друштвена потреба остала неподмирена.“ Он изводи: „слобода је развила врлине, слобода је унапредила благостање, слобода је помогла закон и ред. Хришћанство пропозеда братство, али је свештенство поставило угњетавање народа и убијање људи као заповест божју,“

„Зашто крити истину2“ узвикује Песталоци. „Светом се не влада хришћански, владе као такве нису хришћанске, а држава са својим најважнијим установама ради директно против хришћанства, „Хришћански“ рат, „хришћански“ војни свештеници“ „хришћанске“ финансијске и кабинетске операције, „хришћанска“ полицијска царина и „хришћанске“ мере да се осигура слепа послушност поданика и свемоћ господара над децом и дечјом децом; то су све ствари, које, као што човек. на месецу има своје биће само у образини заблуделих људи! Свештеници знају то врло добро кад правдају велике, али увек заборављају кад оптужују мале“. Али: „Христос није био никад адвокат, а најмање за велику господу. Кад би то учинио за некога, то би било за оне, којима је он узвикнуо: „Ходите мени сви ви, који сте бедни и невољни, ја Ву вас усрећити!“

„Рећиће ми се“, вели Песталоци, „да проповедам анархију. Ипак је циљ ових листова, не да поричем грешке народа већ да изнађем узроке, који су их произвели“.

„Свакако“, продужује он, ја не поричем да сам пристрасан, да сам на страни народа. ја се не могу уврстити у ред оних непристрасних писаца, који имају на себи двосмислени жиг“.

„ја сам дакле пристрасан. Да! читаоци! Моје цело срце испуњено је надом, да свет најзад не дође на мисао, да упита: Шта је право народа" и да одговори да он нема ниједно под небом2“ |

Тако Песталоци искрени пријатељ нарола и слободе !