Učitelj

412 Учитељ

Али како у развићу човечјих снага ручни рад има не мало удела, то у школама он заузима видно место. Ручни рад се примењује само као дидактички мотор а никако ради техничког образовања. С обзиром на то да рад у радионици садржи најбоље услове за самостално израђивање и за заједницу полаже се у новим школама много на тај рад. У старијим разредима основне школе, од четвртог па на више, као и у средњим школама, заступљен је он са по два часа недељно. У некима од ових школа настава ручног рада је T. 3. самостална радионичка настава. Она обухвата махом: столарске радове, радове у цинку, картонажу, повезивање књига. У многима, уз које је и већина учитеља, ручни рад је органски везан са другим наставним предметима, управо он стоји у служби њиховој. Настава завичаја, земљописа и природних наука даје нарочито много повода за тај рад. Од простог материјала и разних отпадака израђују се: апарати за физичка и биолошка посматрања, модели за географску наставу и разноврсна друга наставна средства.

Преимућство ове наставе је у томе што она гони на техничко мишљење и васпитава. Ученици је воле и она уноси много живота и ведрине у школски живот.

Врло широк простор у настави заузима слободно занимање као облик наставе. Основна тежња новог васпитања да школа мора излазити на сусрет дечјим потребама у свима правцима, како би дала могућности живим силама да напредују, доследно се проводи. Од првога дана у школи дете продужује да се слободно забавља, као што је то чинило и пре школе, код куће, у дворишту. Оно се не само игра, него и иначе слободно занима разним средствима, која му се стављају на расположење. Томе нарочито служе часови слободног занимања, кад свако ради онај посао за који има интереса. Од првог дана буди се тако код деце воља за радом и задовољство у раду, које школу чини деци омиљеним местом. Дечји радови индивидуално су различити, према наклоности и способности ученика. Деца раде обично свако за себе, или у групи од највише четири ученика, са вођом кога сами избирају. Ти часови дају утисак врло живе запослености и радљивости. Један се на пример удубио у свој цртеж, други је заузет исецањем и лепљењем шарених хар-