Arhiv UNS — Listovi stranaka

imati. A samim tim, stari problem odnosa socijalizma prema državi dobio je i novi sadržaj. Baš zbog toga taj problem danas postaje centralni problem, s jedne strane, a, s druge strane, vrlo je složen. Međutim, ovo nije osnovni razlog što kroz naš Program provejava u najvećoj meri učenje o državi i diktaturi proletarijata. Naš sopstveni unutrašnji razvitak nametnuo nam je taj ргоblem. Naime, u toku razvitka društvenih odnosa kod nas mi smo došli već 1949 i 1950 godine na onaj stepen razvitka kad smo morali izvršiti tako temeljite izmene u našem društvenom životu i uspostaviti druge odnose između nekih osnovnih kategorija društvenog života, kao što su naprimer: društvo, klasa, ekonomska baza društva, država, partija itd. Drugim rečima, mi smo morali sebi dati odgovor na pitanje: kako dalje raz\hjati socijalizam i socijalističke društvene odnose odnosno koje su zakonitosti kretanja društva ka socijalizmu kada je socijalistička revolucija na svom pobedonosnom putu izvršila eksproprijaciju buržoazije, uspostavila vlast radnog naroda, organizovala novu proletersku državnu silu pod rukovodstvom Komunističke partije, itd. Problem se, naime, drugim rečima, postavlja ovako: savremena ekonomika pa u vezi s tim i celokupno savremeno društvo ne može da funkcioniše i živi bez ovakve ili onakve uloge države u ekonomici i to kako proleterske države tako i buržoaske države. Država, do juče osnovni element političke nadgradnje dmštvene, sada više nije samo nadgradnja; ona, njen aparat postaje sastavni deo, štaviše, sveodlučujući deo produkcionih odnosa, tj. ekonomske baze društva. Dalje, produkcioni odnosi ne stvaraju se рге i nezavisno od države, a država se ne pojavljuje samo kao sila koja treba da ih garantuje (гаzume se uvek i u krajnjoj liniji u interesu odgovarajuće vladajuće klase), nego je sama država, kao element nadgradnje, sastavni deo produkcionih odnosa, a produkcioni odnosi se uspostavljaju kroz državu, kroz njene zdkone i njen aparat. A to znači da osnovni društveni odnos između ekonomske baze društva i njegove političke nadgradnje nije više isti. Ako se ovaj osnovni odnos između baze i nadgradnje izmenio, onda moraju da se menjaju, više ili manje, brže ili sporije i svi ostali odnosi u društvu..

SOCIJALIZAM