Branič

429

Особиту категорију прецстављају хетерогени, т. ј. разноврсни иравни предмети нроФесора Богишића онако, како их он сматра за право породично и нашљедно. У правној су се науци чули и прије Богишића гласови, који тврђаху, да ове предмете треба искључити из нриватнога права. Али на ове готово осамљене гласове није се нико ни обзирао, те у кодиФикаторској пракси оста, како је и прије било. И тако је овај црногорски законик нрви, у којему је ово искључено. По научном увјерењу Богишићеву не само да треба искључити нородично и нашљедно право из тако званих грађанских законика, него, кад би ти предметн имали да добију облик закона, требало би да се то са свијем другачије изведе, него што се обично кодификују други предмети приватнога права. Ми не ћемо овдје ни говорити о категорији иредмета, за које Богишић мисли, да треба оставити за познију кодиФикацију. Али никако не можемо, да овдје не напоменемо то: да је у законику категоризација дошљедно проведена, ћа и у његовијем мањим подраздјелцима. Тако, на нр., и ако црногорски кодиФикатор начелно искључује нородично право из законика, ипак је ради нрактичнијех узрока нашао за потребно искључити из народнога нрава особиту кате^орију нравила, која он назива ех1егпа, те их уврсти у неги дио законика. Исто су тако и сва нравила о држини (учење, које је са својих танкоћа трудно и за саме стручнике) била раздијељена на основна и на узгредна нравила, те је ирва категорија наређења ушла у ирви дио законика, а друга у шести дио —; ова је пошљедња обрађена онако исто, као и други дидактични живљи овога дијела; а она нрва кратко и сажето као и сва чисто законска наређења. Све су ове чињенице поменуте у Дикеловој расправи, на и доста згодно објашњене; -—- али, како нам се чини, да у њој ова категоризација није била истакнута колико би требало, чинило нам се да нам је дужност то овдје учинити. БРАНИЧ Ш ГОД 29