Filatelista

ње. АГ. Ј. РЕТЕОМТС

Vodoznaci na mađarskim markama

Mmogi naši čitaoci, a naročito u роdružnicama u Vojvodini, imaju msznaine zbirke mađarskih maraka. Mnoge od tih zbiraka postale su još u опо vreme, kad su te oblasti bile pod Mađarskom. Neke od vlasnika tih zbiraka mamročito su imteresovale marke poništene žigovima pošta u Vojvodini, ali ima i zbirala sastavljemih

Z7BITDNMGS

na Šinoj osnovi, — specijalizovanih zbira-

ka. Pri njihovom sastavljanju poklanjama je osobita pažnja, pored ostalog, i vodoznacima, — koje su imale skoro sve mađarske marke. Mi ćemo ovde imeti jedan "izvod o vodoznacima ma mađarskim markama iz jednog većeg, neštampamog, dela „Vodoznaci ma evropskim poštanskim markama”. Na mađarskim markama ima модогта-

. ka s raznim crtežima. Pored crteža vodoznaka ima kod nekih izdanja i maročitih

| fabričkih vodoznačnih oznaka, a i oznaka papira, — koje su propisivale nadležne vlasti. I te razne oznake pojačavale su u velikoj meri interesovanje sakupljača mađarskih maraka.

Pri štampanju maraka pri umetanju papira u mašinu nije se obraćala naročita pažnja па položaj vodoznaka, te su se Dojavljivali razni njihovi položaji prema slikama maraka; bilo ih je u normalnim oložajima, ali i izvrnutih, pa i s ogledalskim slikama i jedmih i dragih, tako da Je položaja vodoznaka bilo kod melkih izdamja po dva, po četiri, pa i po osam.

Pri kraju Prvog svetskog rata, posle oslobođenja i prisajedinjenja vojvođan-

· skih krajeva Jugoslaviji, a nekih delova i Rumuniji, neka izdanja mađanskih maraka bila su mpotrebljavana za izradu provizornih izdanja za pojedine pokrajine i pošte u Jugoslaviji i dr.

Iz svih tih razloga mađarske marke izazvale su i izazivaju i danas veliko in'teresovamnje filatelista.

Prve mamke, Које је Магдагака izdala 1 maja 1868 g. bile su movinske taksene marke. One su bile izrađene u austriskoj državnoj štampariji u Beču, na austriskom papiru za movinske mamke, s vodoznakom ZEITUNGS-MARKEN (51: 1). Сео vodoznak pojavljuje se, u jednom medu, Jedanput u tabaku preko srednjih 20 mamaikka. Dužina celog ovog vodoznaka je 445, a visina 24 mm. — Dalkle, prvi vodoznak, ioji se nalazi na mađarskim markama, bio je austriski.

Na papiru s ovim vodoznakom izdate Su movinske taksene mamke Michel (dalje u tekstu biće označavano sa „M”) br. I i II i marke za hrvatsko-slavonske igraničarske pošte M. br. III i IV.

Prve marke, koje Mađarska izdaje sa svojim prvim vodoznakom puštene su u tečaj 1 februara 1881 g. Taj prvi vodoznak

ДЕ ЛЕКЕМЕ

sastavljen је iz isprepletanih ovala (elipsa), koji se među sobom ртезесајц 1 ођгаzuju, u vidu okvira, sočivaste površine i sverne četvorougle: u sredini svakog ovala nalaje se slova „Kr” (skr. od Krajear).

OM sl. 3 || || ||| || | А) | ||| | MMI MN | || Ц 410 | | M Шан О 00 |

с! | Veličina ovala je po dužoj osi 37, po kraсој 33 mm. Visina slova „K” je 13,.a „r” 9 mm.

Ovaj najstariji mađarski vodoznak na papiru za mađarske mamke, — koji je