Filatelista

doplatne marke Crvenog krsta različitih nominalnih vrednosti od: 0,60; 1,20; 1,70 i2,50 dinara, u upotrebi od 6. do 13. maja. Nominalna vrednostod 0,60din.- BiH Nominalna vrednost od 1,20 din. Crna Gora i Slovenija

Nominalna vrednost od 1,70 din. Hrvatska Nominalna vrednost od 2,50 din. Srbija Za Makedoniju se navodi da su korišćene četiri doplatne marke iste nominalne vrednosti od 1,70 dinara. Ove četiri doplatne marke imaju različite slike-motive. Međutim one se ipak razlikuju od slikamotiva maraka koje se koriste u ostalim republikama i pokrajinama u kojima su bile identične. Citiram deo napomene iz "Kataloga doplatnih maraka M&M" iz kojeg sam koristio sve gore navedene podatke. “Deo serije korišćen u Makedoniji štampan je kao tabačić i prodavan u specijalnoj sveščici, kao karnet ...”. “Marke iz ovog karneta imaju okvir u zlatnoj boji, a marke iz redovnog izdanja u srebrnoj boji". Pretpostavljam da je trebalo da se marke redovnog izdanja nađu u obaveznoj upotrebi. One su štampane kao tabak sa 16 črtveraca (64 marke)

Za pokrajine se ne navodi koje su nominalne vrednosti bile u upotrebi.

Šta se međutim dešava u praksi?

Za BiH, Hrvatsku i Srbiju, prema nađenim poštanskim pošiljkama, navedeni podaci o upotrebi odgovaraju.

Za Crnu Goru navodi se da je bila u upotrebi nominalna vrednost od 1,20 dinara. Posedujem poštansku pošiljku, dopisnicu prijemne pošte Budva 13.05.91. gde je upotrebljena nominalna vrednost doplatne marke od 2,50 dinara. Ako je

41

na dopisnici upotrebljena nominalna vrednost od 2,50 dinara čija je redovna poštanska taksa najniža, postavlja se pitanje kojoj pošiljci pripada niža nominala od 1,20 dinara?

Postoji mogućnost da su obe nominalne vrednosti bile u upotrebi pa bi u tom slučaju preporučene pošiljke bile frankirale sa dve doplatne marke. Doplatna marka nominale 2,50 dinara za običnu pošiljku, a ako je preporučena, još 1,20 dinara.

Za Makedoniju, navedeni podaci ne odgovaraju onom šta se dešavalo u praksi. Posedujem dve poštanske pošiljke iz Makedonije koje su dofrankirane doplatnim markama nominalne vrednosti od 1,20 dinara čije su slike - motivi isti kao na doplatnim maraka koje su korišćene u ostalim republikama. Jedna je sa prijemne pošte Kumanovo 8.05.91. mašinski franko žig. Druga je sa prijemne pošte Negotino (na Vardaru) 91440 - doduše, sa malo neobičnim datumom u žigu 21.06.91. Datum je u ovom kontekstu trenutno nebitan. Bitno je koja je nominalna vrednost doplatne marke na pošiljci.

Verovatno se mogu naći i pošiljke koje su frankirane doplatnim markama nominale 1,70 din. (izdanje za Makedoniju) za koje “Katalog doplatnih maraka M&M" navodi da su bile u upotrebi. Međutim, mislim da se one nisu koristile službeno, kao obavezna doplata na poštama u Makedoniji. Takve pošiljke smatram da potiču od filatelista i da je toizdanje štampano u filatelističke svrhe. Postoji mogućnost da su te doplatne marke prodavane na nekim poštama u Makedoniji, ali da su imale rang - snagu dobrovoljne marke.